حرکت ملی آذربایجان جنوبی در تاریخ مبارزاتی خود روزهای بزرگی را رقم زده است. حماسه های حضور در قلعه ی بابک، تظاهرات میلیونی در خرداد 85، اعتراضات گسترده به سیاستهای ایران در قبال اورموگولو و همبستگی ملی در حمایت از زلزله زدگان قره داغ تنها نمونه هایی از این دست به شمار می رود. اما در این میان، 21 آذر 1324 جایگاه دیگری دارد. تاسیس حکومت ملی در آذربایجان جنوبی و نمود اولین دولت داری در این دیار نشان داد ملت ترک آذربایجان از چه پتانسیل شگرفی در برپایی یک نظام دموکراتیک برخوردار است. نگاهی به عملکرد دولت نوبنیاد آذربایجان در عمر یک ساله اش به خوبی آشکار می سازد که یک دولت ملی و دموکرات حتی در یک بازه ی زمانی کوتاه نیز می تواند سرمنشاء خدمات بزرگی برای ملتش شود.

نگارش قانون کار و اعطای ابزار کار به کارگران بی بضاعت، مبارزه با رشوه خواری و فساد، مقابله با ماموران متجاسر به حقوق ملت، تاسیس بیمارستانها و کیلینیکهای رایگان، احداث و تعمیر راهها، برپایی تئاترها و تماشاخانه ها، اصلاحات ارضی و تقسيم زمین در میان دهقانان، برابری حقوقی زنان با مردان، به صحنه آوردن تمامی خلق برای تغيیر و دگرگونیهای سياسی و اجتماعی، تاسيس مدارس و استفاده از زبان ترکی به مثابه زبان رسمی آذربايجان، تاسيس دانشگاه تبریز، تاسيس راديو تبريز و دهها خدمات ديگری که برای هميشه الهام بخش مبارزه ی ملت آذربایجان گشت و 21 آذر 1324 را در تاريخ به سمبل اعمال اراده ی ترکان و حق حاکمیت ملی در آذربایجان جنوبی مبدل نمود.

حکومت ملی آذربايجان، حاکميت مشروعی بود که بر بنياد انتخابات آزاد و رای اکثریت مردم در آذربايجان و همچنین بر اساس کنوانسيونهای بین المللی که بر حق تعیین سرنوشت ملل و حق حاکميت آنان صحه می گذارد شکل گرفت؛ و بنياد انديشه و عملی را پی ريخت که سرنوشت آذربايجان جنوبی را در راستای ترقی و پيشرفت رقم می زد و حکومت ملی آذربايجان به مثابه پشتوانه ی تاريخی آذربايجان در تاسيس حاکميت خويش بر تارک تاريخ اين سرزمين حک شد.

ملت کبیر آذربایجان!

حمایتهای مردمی از قیام مردمی 21 آذرماه رژیم وقت ایران را مجبور به تعظیم در مقابل خواسته ی آذربایجانیان نمود. ایران با امضای قراردادي حقوقی در تاريخ 23 خرداد 1325 استقلال داخلي آذربايجان جنوبی را به رسميت شناخت و این توافق که از بازتاب وسیعی در رسانه های بین المللی برخوردار شد، حتی مورد پذیرش بسیاری از دولتهای خارجی همچون لندن، واشتگتن و مسکو نیز قرار گرفت.

بر طبق مفاد این قرارداد در 15 بند، دولت ایران موظف گردید خواسته های حکومت آذربایجان جنوبی را قبول و در سریعترین زمان ممکن برآورده سازد. دولت ایران حق تدريس و تحصيل به زبان آذربايجاني در تمام مراحل تحصيلي را پذيرفت و قبول کرد كه تعيين استاندار و وزير دارايي با با پيشنهاد انجمن ايالتي آذربايجاني به تصويب دولت برسد و 75 درصد درآمد آذربايجان صرف آباداني خود اين خطه گردد.

اما تنها 6 ماه زمان کافی بود تا نشان دهد همچون روال 90 ساله ای که در این سرزمین جاری است، سیاستمداران مرکزنشین در هر زمانی که بتوانند و توان داشته باشند از کوچکترین فرصتها برای سرکوب حرکتهای آزادی خواهانه و بویژه مبارزه با حرکت ملی آذربایجان سوءاستفاده خواهند کرد. 21 آذر 1325، نمونه ی بارز یک اشغالگری سیستماتیک و دولتی در ایران است. دولت وقت ایران علیرغم امضای قراردادی رسمی و حقوقی و تعهد به اینکه خواسته های حکومت ملی آذربایجان را برآورده سازد، به آذربایجان جنوبی لشکرکشی کرده و بنا به برخی آمار بیش از 30هزار نفر از مردم مظلوم این سرزمین را به شهادت رساند. یکی از اسناد و اعترافات تاریخی در مورد آن کشتار، مورد ارتشبد فردوست است که خود یکی از اعضای عالی رتبه ارتش شاهنشاهی به هنگام هجوم به آذربایجان بود و از اعدام هزاران تن بدون محاکمه فقط در تبریز خبر داده است.

اما آنچه که بر تلخی کشتارهای سیاه روز 21 آذر و اشغال آذربایجان جنوبی افزوده، تخریب دانشگاه تبریز و همچنین به آتش کشیده شدن صدها هزار جلد کتاب در رشته های مختلف به زبان ترکی آذربایجانی در شهرهای گوناگون آذربایجان و به ویژه تبریز است. این کتابسوزان شرم آور و بی سابقه در جهان، در روز 26 آذرماه طی مراسمی رسمی و با حضور مقامات دولتی ایران در چندین میدان و خصوصا میدان دانشسرا ی تبریز انجام گردید و دانش آموزان در آن روز مجبور می شدند جهت کسب اجازه برای ادامه ی تحصیل، کتابهایی را که به زبان مادریشان نوشته شده است در آتش بیفکنند.

رژیم فعلی ایران نیز همچون خلف پهلوی خود، همچنان بر اشغال آذربایجان جنوبی، تاراج منابع مالی و اقتصادی، ممانعت از تحصیل به زبان مادری و اجرای انواع و اقسام سیاستهای راسیستی تاکید دارد. نگاهی اجمالی به آنچه که بر سر فعالین سیاسی آذربایجان جنوبی در فقط 4 سال گذشته آمده نشان از عمق فاجعه دارد. 10 مورد مرگ مشکوک، 30 محروم از تحصیل در مقطع کارشناسی ارشد، 18 مورد اخراج از دانشگاه، 1082 مورد بازداشت و صدور 524 سال حبس در زندان جزای فعالین سیاسی آذربایجانی در سالهای 87 تا 90 بوده است.

وجدانهای بیدار!

مراجع بین المللی!

حمله ی ارتش ایران به آذربایجان جنوبی در 21 آذر 1325 و کتابسوزان در 26 آذر 1325 نمونه هایی آشکار از اشغال یک سرزمین و ژنوساید فرهنگی است. در عصری که هر ملتی حق تعیین سرنوشت خودش را دارد، سرزمین اشغال شده ی آذربایجان جنوبی نیز باید که از این حق قانونی اش برخوردار شود. تجاوز نظامی به اراضی یک سرزمین و قتل عام هزاران تن در رژیم وقت ایران و تداوم این اشغال نظامی در رژیم کنونی ایران، و به آتش کشیدن نمادهای فرهنگی یک ملت به شکل سیستماتیک توسط دولت وقت ایران و تداوم آن سیاستهای راسیستی در رژیم کنونی، مواردی نیستند که توسط سازمانهای بین المللی نادیده گرفته شده و به فراموشی سپرده شوند.

جنبش دانشجویی آذربایجان-آذوح و حزب دموکرات آذربایجان جنوبی(گادپ) ضمن اعتراض شدید به سیاستهای رژیم ایران در سرکوب حرکتهای آزادی خواهانه و بویژه حرکت ملی آذربایجان، خواستار است بر اساس کنوانسیونهای بین المللی حق تعیین سرنوشت برای آذربایجان جنوبی به رسمیت شناخته شده و زمینه برای احقاق بی قید و شرط آن مهیا گردد.

ما با محکوم نمودن بازداشتهای خودسرانه، بی دلیل و خشونت آمیز فعالین سیاسی آذربایجان توسط عوامل اطلاعاتی ایران، آزادی بی قید و شرط آنان را خواستایم. بسیاری از این فعالین به دلیل اعتراض به نحوه ی دستگیری و روند مبهم بازپرسی خویش زیر شکنجه های بیشمارند و بی شک مسئولیت عواقب هر گونه ناراحتی و خطر احتمالی برای سلامتی این فعالین آذربایجانی با رژیم جمهوری اسلامی ایران خواهد بود.

تجربه ی یک سال دولت ملی آنچنان بوده که هیچگاه خاطره ی شیرین آن از یادها نخواهد رفت. هزاران شهید 21 آذر 1325 با جانفشانی و شهادت در راه آذربایجان جنوبی نهالی را کاشتند که ثمراتش را می توان حتی در ورزشگاهها و شعارهای 70 هزارنفری "هارای هارای، من تورکم" مشاهده نمود.

ضمن گرامیداشت یاد هزاران شهید راه آزادی این سرزمین و تعظیم در برابر رشادتهای زندانیان سیاسی آذربایجان، 67مین سالگرد تاسیس دولت ملی در آذربایجان جنوبی را بار دیگر به ملت ترک آذربایجان تبریک می گوییم.

یاشاسین آذربایجان

گوج بیرلیکده دیر

17 آذر 1391

- حزب دموکرات آذربایجان جنوبی- گادپ

- آذربایجان اویرنجی حرکاتی- آذوح

Güney Azərbaycan Milli hökümətin 67-ci il dönümü qutlu olsun

Günüy Azərbaycan milli hərəkatı öz mübarizə tarixində önəmli günləri yaşadıbdır. Babək qalasında epik hüzuru, 85-in xurdad ayında milyonlarla təzahüratçısı, Geniş surətdə İranın Urmu gölünə qarşı yürütdüyü siyasətlərə etirazlar və Qaradağ zəlzələsindən zərərçəkənlərə milli həmrəylik dəstəyi, bunlar sadəcə kütləvi etirazların nümunələridir. Amma bu arada 21 azər 1324-ci ilin başqa yeri vardır. Güney Azərbaycan milli hökümətinin quruluşu və bu diyarda ilk dövlətçilik, göstərdi ki Azərbayvan türk milləti bir demokratik sistem yaratmaqda nəqədər böyük potensiala malikdir. Azərbaycanın yeni yaranmış dövlətinin bir illik işgüzarlığına baxışda bəlli olur ki, bir milli və demokratik dövlət hətta bir qıssa müddət ərzində öz millətinə böyük xidmət mənbəi ola bilər.

Iş hüququnun yazılması, aztəminatlı işçilərə iş alətlərinin verilməsi, karrupsiya və fəsada qarşı mübarizə, xəstəxanalar və pulsuz kliniklərin tikilməsi, yolların təmiri və bərpası, tamaşaxanalar və teatrların qurulması, torpaq islahatı və torpaq paylaşımının əkinçilər arasında bölünməsi, qadın və ərkək hüquqlqrının bərabərliyi, bütün insanların siyasi və sosial dəyişikliklərdə səhnədə hüzuru, məktəblərin yaradılması və türk dili Azərbaycanın rəsmi dili olaraq istifadə olunması, Təbriz universitetinin qurulması, Təbriz radiosunun yaradılması və digər xidmətlər ki həmişə Azərbaycan xalqı üçün ruhlandırıcı olubdur. Azərbaycan höküməti beynəlxalq konvensiyalara görə millətlərin öz müqəddəratını təyinetməni doğruladı və bir qanuni höküməti idi ki azad seçkilər və Azərbaycan millətinin səs çoxluğu ilə bərpa olundu.

Azərbaycan böyük milləti!

Xalq dəstəyi ilə 21 azərdə İranın sabiq rejimi Azərbaycanlıların istəklərinə qarşı əyilmək məcburiyyətində qaldı.

Iran 23 xurdad 1325-ci ildə bir hüquqi müqavilə imzalayaraq, güney Azərbaycanın istiqlaliyyətini rəsmiyətə tanıdı Və bu sazişə beynəlxalq medialarda geniş əhatə verildi. Hətta bir çox xarici dövlətlər o cümlədən, London, Vaşinqton və Moskva tərəfindən qəbul edildi.

Müqavilənin 15 maddəsinə əsasən, İran höküməti təlim və bütün akademik səviyyədə Azərbaycan türk dilində təhsil almağı qəbul etdi və Azərbaycan dövlət şurası tərəfindən qubernator və maliyə nazirinin təklifi, təsdiq və razılaşdırılsın və Azərbaycanın gəlirlərinin 75 faizi regionda onun öz inkişafına sərf olunsun.

Ancaq 6 ay kifayət edirdi ki İran rejimi iç üzünü göstərsin. keçmiş 90 illik bir qaydakimin, mərkəznişin siyasətçilər hər hansı bir zaman ki istəsələr ən kiçik imkanlardan faydalanaraq demokratik hərəkatı boğmaq üçün, xüsusi ilə Azərbaycan milli hərəkatına qarşı hər bir fürsətdən sui-istifadə edəcəklər. 21 azər 1325 iran dövlətinin sistematik işğalının nümunəsidir. Iran dövləti rəsmi və hüquqi müqavilə imzalanmasına baxmayaraq ki Azərbaycan milli hökümətin tələblərini yerinə yetirməliydi, güney Azərbaycana hücum gətirdi və söyləntilərə görə 30 mindən çox günahsız insanları qətlə yetirdi. lakin 21 azər günün cinayətlərinə və güney Azərbaycanın işğalının acısına, Təbriz universitetin məhvi və həmçinin müxtəlif türk şəhərlərində minlərcə türk dilində kitabların yandırılması əlavı olundu.

Iranın mövcud rejimi də geçmişdəki rejimin olduğu kimi güney Azərbaycanın işğalına, mali və iqtisadi mənbələrinin talan etməsi və ana dilində təhsil almağa qarşı duraraq bir növ ırqçı siyasətlərini vurğulayır. Sadəcə geçən 4 il içində güney Azərbaycanın siyasi fəallarının başına nələr gəlməsi, bu faciənin dərinliyini göstərir. 10 şübhəli ölüm, 30 magistratura təhsilindən məhrum, 18 hal universitetdən ixrac, 1082 tutuqlanma və 524 il həbs Azərbaycan siyasi fəallarının cəzası 87-90 ci illər arasında olub.

Ayıq vicdanlar!

Beynəlxalq orqanlar!

21 azər 1325- də, İranın güney Azərbaycana hücumu və 26 azər 1325 kitab yandırmaq faciəsi, mədəni soyqırımın aşkar nümunələridir. Bir dövrdə ki hər bir xalq öz müqəddəratını təyinetmək hüququna malikdir, güney Azərbaycanın işğal olunmuş əraziləridə öz qanuni hüququna malik olmalıdır. Bir torpağın ərazisini qəsb etməklə minlərlə qətliam, İranın sabiq rejimi zamanında və İran cari rejimin hərbi işğalının dəvamı, və geçmiş İran rejimi tərəfindən sistematik şəkildə bir millətin mədəni simvollarını yandırmaq və cari rejimin bu ırqçı siyasəti davam etdirməyi, beynəlxalq təşkilatlar tərəfindən rədd edilmiş və unudulmayacaq olanlardır.

Biz Azərbaycan təşkilatlarının bir qurupu, İran rejiminin siyasətləri ki demokratik hərəkatların xüsusən Azərbaycan milli hərəkatının qarşısını almağa cəhd göstərir, öz etirazımızı bildirərək, istəyirik beynəlxalq konvensiyalara uyğun olaraq güney Azərbaycanın öz müqəddəratını təyinetmə hüququnu rəsmiyətə tanısın Və beləliklə bu haqqın doğrultusunda bütün maneələr qaldırılsın.

Yaşasın Azərbaycan

Güc birlikdədir

07-12-2012

- Güney Azırbaycan Demokrat Partiası- GADP

- Azərbaycan Öyrənci Hərəkatı- AZOH