آذوح: در شرایطی که نرخ طلا در ایران رو به افزایش است، دومین کارخانه و معدن طلای ایران به خاطر تحریم‌های بین‌المللی از کار افتاد. معدن طلای آق‌دره در شهرستان تکاب آذربایجان غربی، یکی از بزرگترین معادن طلای خاورمیانه است.

برپایه گزارش‌ رسانه‌های ایرانی کارخانه پویا زرگان که کارش استحصال و فراوری ذخائر معدن طلای آق‌دره در شهرستان تکاب آذربایجان است، تعطیل شده و راه‌اندازی آن تا دست‌کم ۴ ماه دیگر ممکن نیست.

دلیل تعطیل معدن چیست؟

عصر ایران، وبسایت وابسته به اصول‌گرایان منتقد دولت، به نقل از عباس احمدی نیری مدیرعامل کارخانه پویا زرگان، علت تعطیل این کارخانه را شکستن یکی از چرخ‌دنده‌های بزرگ آسیاب آن اعلام کرده است. به گفته احمدی، آسیاب بزرگی که چرخ‌دنده آن شکسته، به مثابه قلب کارخانه عمل می‌کند و با از کار افتادن آن، استحصال و فراوری طلای معدن آق‌دره ممکن نیست. اما کارشناسان معدن می‌گویند: «عملیات استخراج از معدن طلا از عملیات استحصال و فرآوری در کارخانه زرگان جدا است و دلیل تعطیل برنامه استخراج از معدن روشن نیست.»

تعطیل همزمان کارخانه و معدن طلای آق‌دره سبب بیکاری ۵۵۰ نفر شده‌ که ۹۵ درصد از کارگران کارخانه و معدن را تشکیل می‌دهند. مسئولان کارخانه پویا زرگان پیش‌بینی کرده‌اند که به علت عدم دسترسی به قطعات مورد نیاز برای تعمیر کارخانه، فعالیت این تاسیسات دست‌کم ۴ ماه متوقف خواهد ماند.

تکاب، منطقه طلاخیز

معدن طلای آق‌دره پس از معدن موته اصفهان دومین معدن طلای بزرگ ایران و یکی از بزرگترین معادن طلای خاورمیانه است. ذخائر طلای این معدن ۳۰ تن برآورد شده است. پروانه استخراج طلا از معدن آق‌دره در سال ۱۳۷۸ خورشیدی صادر و بهره‌برداری از آن در سال ۱۳۸۳ با ۲۰ میلیون دلار سرمایه و ۷۵۰ نیروی كار آغاز شد.

کارخانه پویا زرگان تاکنون سالانه بیش از ۲ تن طلا تولید می‌کرده است. در تکاب یک معدن طلای دیگر با نام "زره شوران" نیز کشف شده که ذخائر آن ۷ میلیون تن سنگ‌طلا با عیار هشت و نیم گرم در هر تن ارزیابی شده است. این معدن نیز قرار است در آینده مورد بهره‌برداری قرار گیرد.

بودجه سال ۹۰ درهم‌ریخته و تورم‌زاست»

کلیات بودجه سال ۹۰ در مجلس ایران تصویب شد. «مشخص نبودن اعتبارات برای ایجاد اشتغال»، «تشویق به واردات»، «سلب اختیار از وزیران و دادن قدرت بیشتر به معاونت برنامه ریزی رئیس‌جمهور» از جمله دلایل مخالفان عنوان شد.

کلیات لایحه بودجه سال ۹۰ که با ۷۵ روز تاخیر و در اسفند ۸۹ به مجلس ایران ارائه شده بود، روز سه‌شنبه ۶ اردیبشهت ۱۳۹۰ با ۱۴۹ رای تصویب شد.

احمدی توکلی، از نمایندگان اصول‌گرا و رئیس مرکز پژوهشهای مجلس ایران از جمله مخالفان بودجه سال ۹۰ بود. او گفت بندهای زیادی از بودجه ۹۰ که در تناقض با برنامه پنجم است. به اعتقاد آقای توکلی هر طرح جدیدی که به مجلس می‌آید باید از قبل، تمام اعتبارات آن قابل تامین باشد و دوره اجرای آن طرح نیز معلوم باشد، در حالی که به گفته این نماینده، در بودجه سال ۹۰، صدها طرح آمده بدون آنکه الزامات مذکور رعایت شود.

«تمرکز قدرت در دست معاونت برنامه‌ریزی رئیس جمهور و سلب اختیار وزیران»، از جمله دیگر دلایل رئیس مرکز پژوهش‌های مجلس ایران در مخالفت با بودجه سال ۹۰ بود. احمد توکلی با ذکر مثالی می‌گوید: «در جدول ۱۲، ۳۶۱ طرح را گنجانده و تنها در یک ردیف برای کل آن‌ها ۲۹۲ میلیارد تومان اعتبار در نظر گرفته شده است. هچنین اختیار توزیع ۵ هزار و ۵۴۰ میلیارد تومان در دست معاونت برنامه ریزی رئیس جمهور است. آیا توجه دارید که ۹۵۵ میلیارد تومان از آن مبلغ به نام امور فرهنگی و دینی و اجتماعی هزینه خواهد شد؟ آیا شما از طرز هزینه‌کرد اعتبارات مشابه سال‌های قبل خبر ندارید؟»

تشویق به واردات

احمد توکی  اتکای بیش از حد بودجه سال ۹۰ به درآمد‌های نفتی را از دیگر معایب آن دانسته است. به گفته احمد توکلی ۸۰ درصد پول نفت ایران با حساب قیمت نفت هر بشکه ۹۸ دلار حدود ۸۰ میلیارد دلار خواهد شد که «تشویق به واردات»، «ایجاد بیماری هلندی» و«رکود اقتصادی» از تبعات تزریق این پول به بازار خواهد بود.

طرح هدفمندسازی یارانه‌ها  از دیگر موضوع‌های مورد بحث آقای توکلی در مخالفت با بودجه پیشنهادی سال ۹۰ بود. به نظر وی، «رعایت نکردن افزایش تدریجی قیمت‌ها توسط دولت»، «کشاندن اجرای طرح هدفمندسازی یارانه‌ها به ۳ ماه آخر سال»، «تخصیص یک هشتم درآمد حاصل از اجرای طرح هدفمندسازی یارانه‌ها به‌جای ۳۰ درصد این درآمد به بخش صنعت و کشاورزی» و... از دیگر اشکالات لایحه بودجه سال ۹۰ است.

به گفته احمد توکلی، «صرف اعظم درآمد ناشی از اصلاح قیمت‌ها برای پرداخت نقدی به خانوارها و ندیدن بخش کشاورزی و صنعت کشور، صد در صد اشتباه است». او در این‌باره می‌پرسد: «آیا جوانان یارانهبگیر این خانوارها کار نمی‌خواهند؟» رئیس مرکز پژوهش‌های مجلس کلیات بودجه سال ۹۰ را «در هم ریخته» و «تورم‌زا» خوانده است.

بدون ارايه منبع مالی ایجاد اشتغال ممکن نیست

محمدرضا خباز، دیگر نماینده مجلس و عضو کمیسیون اقتصادی مجلس نیز با اشاره به دو و نیم میلیون شغلی که پیش‌تر محمود احمدی‌نژاد نوید ایجاد آن در سال ۹۰را  داده بود، در مخالفت با بودجه ۹۰ گفته است: «در این گزارش به روشنی مشخص نشده، این ردیف شغلی با چه اعتباری ایجاد خواهد شد. بدون ارائه منبع مالی، معجزه‌ای برای ایجاد ۲ میلیون و ۵۰۰ هزار شغل رخ نخواهد داد.»

«بی‌توجهی به ایجاد اشتغال در بودجه سال ۹۰» از دلایل مخالفت علیرضا محجوب، دیگر نماینده تهران با کلیات بودجه ۹۰ بود. آقای محجوب که به عنوان چهارمین مخالف با کلیات بودجه در مجلس ایران صحبت می‌کرد، کم شدن ۵ درصد از سرجمع بودجه دستگاه‌های حمایتی اشتغال که مخالف با ادعای اشتغال‌آفرینی است را از جمله دلایل مخالفت خود عنوان کرده است.

واریز نشدن نیمی از دریافت‌های دولت به حساب خزانه‌داری که مخالف با قانون اساسی ایران است از دیگر دلایل مخالفت علیرضا محجوب نماینده تهران عنوان شد.

افزایش ۵۰ درصدی بودجه عمرانی

با وجود صحبت‌های مخالفان، موافقانی چون نیره اخوان نماینده اصفهان  به «حذف  بودجه شورای ایرانیان خارج از کشور» اشاره کردند. علی‌اکبر آقایی رئیس کمیسیون عمران مجلس نیز «افزایش ۵۰ درصدی بودجه عمران نسبت به سال۸۹ » را از مزایای این بودجه خواند.

با این همه محمدرضا خباز دیگر نماینده مجلس افزایش بودجه عمرانی را "موجب تورم در بخش مصالح ساختمانی" دانسته و گفته است: «سال گذشته برای بخش عمران، ۳۳ هزار میلیارد تومان در نظر گرفته بودیم که حداکثر ۲۰ هزار میلیارد تومان آن هزینه شد، حال چرا باید امسال این رقم را به ۳۹ هزار میلیارد تومان افزایش دهیم.»

حسینعلی شهریاری رئیس کمیسیون بهداشت و درمان مجلس ایران نیز با اشاره به بودجه بخش بهداشت و درمان لایحه بودجه ۹۰ گفته است: «با توجه به این بودجه می‌توان گفت که وضعیت بهداشت و درمان در سال ۹۰ بهبود نمی‌یابد.»

با صحبت‌های ۱۰ نماینده موافق و ۱۰ نماینده مخالف و در حالی که نمایندگانی همچون احمد توکلی خواهان بازنویسی بودجه سال ۹۰ بود، کلیات لایحه بودجه سال ۹۰ تصویب شد تا نمایندگان وارد بررسی ردیف‌های درآمدی و تصویب سقف درآمدهای این بودجه شوند.

دویچه وله