آذوح: محاکمه یک فعال سیاسی مسلمان چینی به اتهام جدایی طلبی آغاز شده است.

روز چهارشنبه، ۲۶ شهریور (۱۷ سپتامبر)، نخستین چلسه رسیدگی به اتهام الهام توهتی، استاد سابق اقتصاد دانشگاه مینزو در پکن و از فعالان سیاسی اقلیت مسلمان ایغور در چین، در شهری در ارومچی، مرکز منطقه سین کیانگ در غرب چین، در میان تدابیر امنیتی گسترده در این شهر برگزار شده است.

از ساعاتی قبل از آغاز محاکمه، گروهی از مردم برای ورود به جلسه محاکمه در برابر ساختمان دادگاه صف کشیده بودند.

وکیل مدافع الهام توهتی گفته است که موکل او اتهام جدایی‌طلبی را، که در قوانین چین مجازات حبس ابد یا اعدام را در پی دارد، رد می‌کند. به گفته وی، طی یک ماه گذشته، آقای توهتی در شرایط دشواری در زندان به سر برده و به پای او زنجیر زده بودند. همسر آقای توهتی نیز گفته است که سلامتی او به مخاطره افتاده است.

از ساعاتی قبل از آغاز محاکمه، ماموران پلیس ضد شورش در بخش‌هایی از شهر ارومچی مستقر شدند و مناطق اطراف دادگاه نیز در محاصره پلیس قرار گرفته که رفت و آمد در این مناطق را به شدت زیر نظر دارد.

بازداشت و محاکمه الهام توهتی با انتقاد سازمان‌های مدافع حقوق بشر و درخواست دولت آمریکا و اتحادیه اروپا از مقامات چینی برای آزادی او همراه بوده است. نماینده اتحادیه اروپا در چین گفته است که آقای توهتی "به شیوه‌ای مسالمت آمیز و در چارچوب قوانین چین" فعالیت داشته و از مقامات چینی خواسته است او را آزاد کنند و امکان معالجه پزشکی را در اختیارش قرار دهند.

ماموران پلیس ضد شورش در نقاطی از ارومغی مستقر شده‌اند

یک مقام اتحادیه اروپا همراه با دیپلمات‌هایی از آلمان، بریتانیا و کانادا به امید حضور در جلسه محاکمه این فعال سیاسی چینی به ارومچی سفر کرده‌اند اما مقامات دولتی به آنان اجازه حضور در جلسه دادگاه را ندادند.

الهام توهتی در ماه ژانویه سال جاری و پس از آن بازداشت شد که نحوه برخورد دولت چین با یک انفجار انتحاری در میدان تیانانمن پکن را به شدت مورد انتقاد قرار داد. مقامات چین این انفجار را به جدایی‌طلبان تندرو مسلمان ایغور نسبت دادند.

دادستانی پرونده در دادخواست خود علیه الهام توهتی گفته است که مطالبی که او در وبلاگ خود منتشر و در سخنرانی‌های خود در دانشگاه مینزو پکن مطرح می‌کرد به منزله تحریک به جدایی‌طلبی بوده است. اتهام دیگر آقای توهتی عضویت در "یک سازمان جدایی‌طلب با اهداف مجرمانه" است. الهام توهتی قبل از بازداشت، در مصاحبه های خود همواره حرکت جدایی‌طلبانه ذر سین‌کیانگ را مردود می‌دانست و با آن مخالفت می‌کرد.

از ساعاتی پیش از محاکمه گروهی از مردم برای حضور در جلسه دادگاه صف کشیدند

وی در مقاله‌ای در سال ۲۰۱۱ نوشت که "از صمیم قلب امیدوارم زادگاهم، سین‌کیانگ، از همان درجه از رفاه و آسایش برخوردار شود که در سایر نقاط چین دیده می‌شود اما نگران هستم که در صورت ادامه وضعیت موجود، زادگاهم و کشورم دستخوش آشوب و تجزیه شود." با اینهمه، برخی تحلیلگران معتقدند که قطعا دادگاه الهام توهتی را مجرم خواهد شناخت.

"منطقه خودگردان ایغور سین‌کیانگ"در شمال غرب چین واقع شده که گاه از آن با عنوان "ترکستان چین" هم نام برده می‌شود.

بخش عمده‌ای از جمعیت این منطقه را مسلمانان ایغور تشکیل می‌دهند که در میان آنان، حرکت‌های جدایی‌طلبانه نیز وجود دارد. برخی گروه‌های محلی، مانند نهضت اسلامی شرق ترکستان، خواستار جدایی این سرزمین از چین و اتحاد یا ارتباط نزدیکتر با کشورهای مسلمان است در حالیکه برخی دیگر، مانند سازمان آزادیبخش ترکستان شرقی از نزدیکی بیشتر با ملل ترک حمایت می‌کند.

در سال‌های اخیر، شهر ارومچی و سایر مناطق سین‌کیانگ شاهد حرکات اعتراضی علیه دولت چین بوده‌اند که گاه به خشونت کشیده شده است. دولت چین گروه‌های جدایی‌طلب ایغوری را عامل برخی عملیات خشونت آمیز در نقاط مختلف این کشور معرفی کرده است.