آذوح: علی یونسی ؛ وزیر اطلاعات دولت اصلاحات و مشاور رییس جمهوری در امور اقوام و اقلیت های دینی و مذهبی در سفری که به تبریز داشتند در گفت و گویی با خبرنگار روزنامه عصر آزادی به سئوالات مختلفی پاسخ دادند.

به گزارش نصر نیوز به نقل از ایرنا؛ عصر آزادی آورده است: حجت الاسلام علی یونسی با بیان اینکه برخوردهای سلیقه ای برخی مدیران مانع تحقق حقوق اقلیت هاست، در پاسخ به چگونگی پرکردن شکاف بین دیدگاه های بزرگان نظام در مسئله اقوام و مدیران میانی کشور، گفته است: شکافی در این زمینه وجود ندارد، مدیران میانی نمی توانند برخلاف دیدگاه های بزرگان نظام عمل کنند، بلکه در عمل ملاحظات نابجا انجام می دهند که بیشتر جنبه سلیقه ای و شخصی دارد و لازم است روی این مشکل کار فرهنگی صورت گیرد.

وی ادامه داده است: عده ای در جاهایی از کشور سلیقه ای و شخصی برخورد می کنند که درست نیست.

حجت الاسلام یونسی از نگارنده درباره سخنرانی اش در مراسم بزرگداشت استاد شهریار می پرسد و وی در پاسخ می گوید: زیاده جسارت است که من بخواهم نظر دهم، اما افرادی در جمع بودند که صاحب نظرند و فکر می کنم آن بخش از سخنان حضرت عالی در باب مساوی بودن واژه ایران با فارس و پارس زیاد مورد تایید آنان نباشد. زیرا اصولاً یکی از مناقشات بر سر همین مسئله است.

یونسی بلافاصله پاسخ می دهد: اتفاقاً روی سخن من با این افراد است، ما مخالف کسانی هستیم که وحدت ملی ایرانیان را نشانه گرفته اند، چنین تصوری که فارس را در حد یک قوم تقلیل دهیم خطا و ظلم فاحش است و برعکس بزرگ کردن فارس دلیلی به کوچک شمردن اقوام ایرانی نیست، یعنی نظر من این است که زبان فارسی خود در کنار سایر زبان های اقوام ایرانی زیر چتر فارس که مساوی ایران است، قرار دارد.

***

• لطفا بفرمایید چگونه شد که دولت یازدهم به فکر ظرفیت سازی برای فعالیت های ویژه در زمینه اقوام ایرانی افتاد؟، آیا نگرش ویژه ای به وجود آمده است؟

اولین بار در ستاد انتخاباتی دکتر روحانی که من در آنجا می خواستم فعالیت کنم، بحث تقسیم کار پیش آمد. متوجه شدم که هیچ صحبتی از حوزه اقوام و اقلیت های دینی نیست در حالی که آنها نقش بسیار مهم و حتی تعیین کننده در انتخابات دارند، به ویژه اهل تسنن که می توانند نتیجه انتخابات را با مشارکت شان تغییر دهند.

• یعنی می فرمایید بحث اقوام ایرانی کارکرد انتخاباتی دارد؟

بلی کارکرد انتخاباتی داشت در آن موقع، ولی در ادامه نه. به اعتقاد من و حتی خود رییس جمهوری، موضوع اقوام و اقلیت های دینی ایرانی مغفول مانده است و دولت باید توجه ویژه ای به آنها داشته باشد. زیرا بی توجهی به آن باعث بروز مشکلات امنیتی می شود که از خارج هم شیطنت ها و تحریکاتی صورت می گیرد. بنابر این در منظر امنیتی نگاه من قوام بخشیدن به وحدت و انسجام ملی است.

• منظور از توجه ویژه دولت رعایت حقوق شهروندی است؟

نه! حقوق شهروندی بحث جداگانه ای است و بیشتر در زیر مجموعه مسائل اقوام جای می گیرد.

•جناب آقای یونسی! گروهی در جامعه معتقدند که در طول سال های گذشته تاکنون اقوام مختلف زیرپرچم ایران در حال زندگی بوده و هستند و ضرورتی برای پرداختن به امور اقوام به طور ویژه وجود ندارد، پاسخ شما به این گروه چیست؟

بلی عده ای می گویند مشکلی نداریم و نباید تحریک کرد و مسئله سازی نمود. من نیز قبول دارم که مردم مشکلی ندارند و در بالاترین حد هم زیستی مسالمت آمیز، تمام اقوام و مذاهب ایرانی به خوبی در کنار هم زندگی می کنند. اما نگرانی ما از به هم زدن این نظم است. یعنی کار ما صیانتی است تا این حالت هم زیستی مسالمت آمیز اقوام ایرانی دچار اخلال نشود.

بنابراین ایرانیان به خوبی از هزاران سال قبل در کنار همدیگر زندگی می کنند و چونان گلستان زیبا که گل های متنوعی دارد یا به عبارتی هم چون موزائیک زیبا دیده می شوند.

نمونه بارز آن استان آذربایجان غربی است که بیشترین تنوع قومی و مذهبی را دارد و هیچ گاه شاهد درگیری و حساسیت خاصی در آنجا نبوده ایم. در واقع مشکل جایی به وجود می آید که دیگران دخالت می کنند. یعنی جریانات سیاسی در مسئله ورود می کنند که بهره برداری سیاسی انجام دهند. گاهی هم مدیران میانی بی تدبیری می کنند.

•اتفاقاً یکی از سوالات من درباره چگونگی پرکردن شکاف بین دیدگاه های بزرگان نظام در مسئله اقوام ایرانی و مدیران میانی کشور است؟

نه، شکافی وجود ندارد. مدیران میانی نمی توانند برخلاف دیدگاه های بزرگان نظام عمل کنند. بلکه در عمل، ملاحظات نابجا انجام می دهند که بیشتر جنبه سلیقه ای و شخصی دارد و لازم است روی این مشکل کار فرهنگی صورت گیرد. درواقع بی تدبیری که گفتم گفتمان اصلی نیست. عده ای در جاهایی از کشور سلیقه ای و شخصی برخورد می کنند که درست نیست.

•خوب، در اینجا اجازه می خواهم مصداقی بیاورم. شنیدم که در یکی از شهرها اکثریت شورای اسلامی شهر در اختیار اهل تسنن بود. یکی از مصوبات آن شورا اختصاص قطعه زمینی به گورستان اهل تسنن بود. مصوبه به فرمانداری ارسال و شخص فرماندار موضوع را از نهادهای خاص استعلام می کند. پاسخ منفی می آید و فرماندار مجبور به لغو مصوبه شورای شهر می شود، به نظر شما این کار درست است که اهل تسنن از داشتن گورستان در یک شهر یا مسجد مثلاً در تهران بی بهره باشند؟

کاملاً با کار نهادی که مانع اجرای آن مصوبه یا لغو آن شده موافقم. اتفاقاً حرف من سر همین مسایل است. چرا باید اهل تسنن گورستان یا مسجد جداگانه ای داشته باشند؟ ما همه مسلمانیم و برادر. مسجد و گورستان که شیعه و سنی نمی شناسد بلکه به همه آنها متعلق است. گورستان یا مسجد اختصاصی یعنی تفرقه انداختن بین شیعه و سنی که همه مخالف آن تفرقه هستند.

• در جایی صحبت از شکل گیری احزاب ملی به جای مناسبات قدیمی کرده اید به ویژه در مورد اقبال اهالی خوزستان و سیستان و بلوچستان به شرکت در انتخابات، طوری که میزان مشارکت آنان از اهالی تهران بالاتر بوده است. آیا در حال حاضر امکانی برای شکل گیری احزاب ملی وجود دارد؟

بله من این حرف را زده ام و اتفاقاً به خاطر همان مثالی که شما آوردید. این موضوع نشان می دهد که اقوام ایرانی تا چه اندازه اهمیت داشته و فرصت به حساب می آیند. ما باید این فرصت را در سطح ملی به کار بگیریم و محدود به منطقه نکنیم. یعنی با شکل گیری احزاب ملی اهداف ملی را جایگزین اهداف محلی کنیم.

• در محافل خصوصی و عمومی گاهی این پرسش مطرح است که آیا داشتن نگاه امنیتی به مقوله اقوام لازم است یا خیر؟ مضر است یا مفید؟ اصولاً ضرورت بازتعریف مولفه های امنیتی در حوزه اقوام را چه اندازه احساس می کنید؟

قطعا مضر است. نگاه امنیتی به هر گروه و جمعیت تولید خطر می کند بدین معنا که آنها را نامحرم می بینیم. من تاکید کردم که اقلیت های دینی و اقوام را باید فرصت بدانیم. حضرت امام خمینی (ره) تعبیر زیبایی در این باره داشتند: ' عشایر ذخایر انقلاب هستند. '

باید به بحث اتحاد اقوام و ادیان و مذاهب توجه کنیم. خطری که امروز منطقه را تهدید می کند، جنگ مذهبی است.

• آیا برای تاسیس مرکز اقوام و اقلیت های دینی ایرانی از کشور یا کشورهای خاصی الگوبرداری کرده اید؟ کدام کشور را در این زمینه موفق می دانید؟

نه از هیچ کشوری الگو برداری نکرده ایم. احساس ما این است که هندوستان بهترین الگوست. دموکراسی هند در هیچ کشوری وجود ندارد. الان دولت هند دست سیک ها و مسلمان هاست.

• نظر شما در خصوص تاسیس فرهنگستان زبان آذری چیست؟ به نظر می رسد به رغم گذشت نزدیک به یک سال از دادن وعده تاسیس فرهنگستان زبان آذری تاکنون هیچ اقدامی صورت نگرفته و حتی عده ای از کارشناسان اعتقاددارند هیچ اقدامی انجام نخواهد شد.

طرح تاسیس فرهنگستان زبان آذری از اول درست نبود، باید به شکل دیگری موضوع را مطرح می کردند. تا جاییکه من اطلاع دارم قرار است در قالب یک بنیاد فرهنگی این کار را انجام دهند و گویا اساسنامه آن تدوین شده است. احتمال می دهم یکی از چهره های سیاسی فرهنگی کشور که مخالف تاسیس فرهنگستان زبان آذری است با سفر به تبریز در این خصوص رایزنی هایی کرده است.

• اما اسماعیل جبارزاده استاندار آذربایجان شرقی درباره تاسیس فرهنگستان زبان آذری وعده داده اند، پس عمل به وعده شان چه می شود؟ فرهنگستان با بنیاد خیلی فرق دارد و اساسنامه ای که کپی برداری باشد و نظر صاحب نظران فرهنگی آذربایجان لحاظ نشود، چه فایده ای دارد؟

نمی دانم باید از خود ایشان پرسید، قطعاً که برنامه هایی دارند.