آذوح: اجلاس اوکراین قرار بود ۱۵ ژانویه در قزاقستان برگزار شود اما نشست مقدماتی برلین در فراهم کردن شرایط این دیدار ناکام ماند. محور اختلاف، خروج نیروهای نظامی کی‌یف از مناطق شرقی است.

چشم‌انداز اجلاس اوکراین ناروشن است. دیدار چهارجانبه و چهارساعته وزیران خارجه آلمان، روسیه، فرانسه و اوکراین در برلین در فاصله سه روز مانده به نشست سران در قزاقستان کم حاصل بود. ملاقات روز دوشنبه ۱۲ ژانویه صورت گرفت.

طرح خروج نیروهای نظامی کی‌یف از شرق اوکراین با گذشت پنج ماه از توافق‌‌آتش بس عملی نشده است. توافق آتش‌بس در پنجم سپتامبر ۲۰۱۴ در مینسک و با نظارت سازمان همکاری وامنیت اروپا به امضا رسید. خروج تسلیحات سنگین نظامی از منطقه جزء مفاد این توافقنامه بود اما طبق دستور رئیس جمهور اوکراین، شماری زره‌پوش و جنگنده‌های میگ ۲۹ و سوخو ۲۷ به منطقه تحت کشمکش ارسال شده‌اند. پترو پوروشنکو گفته است تقویت نظامی منطقه برای پیشگیری از تحرکات بیشتر در مرزهای مشترک با روسیه است.

از زمان شروع منازعه مسلحانه بین ارتش اوکراین و جدایی‌خواهان هوادار روسیه در ماه آوریل ۲۰۱۴، دست‌کم ۴۷۰۰ نفر کشته شده‌اند. سازمان ملل می‌گوید از زمان برقراری آتش‌بس در ۵ سپتامبر نیز دست‌کم ۱۰۰۰ نفر دیگر کشته شده‌اند.

قرار بود روسای جمهور روسیه و اوکراین با همراهی فرانسوا اولاند و آنگلا مرکل، روسای جمهور فرانسه و آلمان روز پنجشنبه ۱۵ ژانویه در پایتخت قزاقستان به گفت‌وگو بر سر صلح پایدار در شرق اوکراین بپردازند اما بی‌حاصل بودن نشست مشورتی وزیران خارجه این چهار کشور در برلین، تشکیل این اجلاس را تا اطلاع ثانوی به تعویق انداخت.

نشست مقدماتی و چهارجانبه برلین با صدور بیانیه‌ای از سوی اشتاین مایر، سرگئی لاوروف، لورن فابیوس و پاول کلیمکین پایان یافت. در این بیانیه آمده که مقامات هر چهار کشور باید در ملاقات‌های منظم خود، جزییات پیشرفت در قرارداد آتش‌بس را ارائه سازند.

آزاد سازی و مبادله تدریجی اسرای طرفین و ارسال کمک‌های انساندوستانه از جمله توافق‌های صورت گرفته در قرارداد آتش‌بس هستند. در نخستین دور تبادل اسرا در ۲۶ دسامبر،۲۲۲ نفر از اسرای شورشی و ۱۴۶ سرباز اسیر اوکراینی آزاد شدند.

هم‌زمان، مصاحبه‌ای که آرسنی یاتسنیوک، نخست‌وزیر اوکراین انجام داده، بر مذاکرات سایه انداخته است. او هفته گذشته در خلال سفری به آلمان، جنگ داخلی در اوکراین را با جنگ دوم جهانی مقایسه کرد و گفت: «ما همگی تهاجم شوروی به اوکراین و آلمان را به یاد داریم.»

این اظهارنظر موجب شد که وزارت خارجه روسیه یادداشتی اعتراض‌‌آمیز به وزارت خارجه اوکراین ارسال کند.