بولود قاراچورلو، سهند، بیزیم ایستکلریمیزی 40 ایل بوندان قاباق دئییبدبر- اوجالان ساوالان
بولود قاراچورلو، سهند (1301-1358هـ.ش.) بو بؤیوک ماراغالی میللتچی شاعیریمیز "ایکینجی ارمغان" شئعرینده قیرخ ایل بوندان قاباق بیزیم ایندیکی ایستکلریمیزی و سؤزوموز دئییب. بو شئعرلری ایندی ده اوخویوروق و گؤروروک بیزیم ایندیکی دردلریمیز، آغیلاریمیز و آغریلاریمیز، اورک سؤزلریمیز و ایستکلریمیز ده ائله بونلاردیرلار. اوخویاق و یئنه ده اوخویاق و دوستلاریمیزین و دوشمنلریمیزین گؤزلرینه و قولاقلارینا و بئیینلرینه چاتدیراق:
قارقیش زمانه نین قانونلارینا
قارقیش اورکلری آییرانلارا
قارقیش انسانلاری قفسه سالیب
بشر حقوقوندان دم وورانلارا
***
کیمه دئمه لی ییک دردیمیزی بیز؟
دیل بیلن کیمدی سؤز آنلایان کیمدی؟
اسیر بیر میللته محکوم بیر ائله
قایغی چکن کیمدی آغلایان کیمدی؟
***
دیلیمی دالیمدان چېخارتسالار دا
قوی قارداش دردیمی دئییم باری
گۆنئیدن قوزئیه، شرقدن غربه
هانسې خلقی گؤردۆن بیزیم تک ذلیل؟
***
دئمیرم دونیادا اسارت یوخدور
چوخ یئرلرده سونگو تاخمیش استعمار
آنجاق بیزیم کیمی ازیلن آزدیر
هاردا حق وئرمز وار، حق تاپیلماز وار!
***
میللی آزادلیقلار عصری اولسادا
هر یئرده هر یاندا آدی بو عصرین
نه ائتمک "دونیانی بوغدا توتسادا
کهلیگین روزوسو چینقیلدیر" همین
***
بو شرف بو شوکت بو قدرت بو شان
هارا دوغورداندا بیزه عار اولسون
حیاتین آمانسېز بیر قانونو وار:
تعصب سوز میللت گرَک خوار اولسون
***
میللی تعصب دن دانیشدیم اولسون
اصلینی ایتیره ن حرامزادا دیر
مرد اوغول وطنین، حقین ایتیرمز
وطن انسانلارا ان بؤیۆک آنادېر
***
قویون محکوم اولدوم میللتچی لیگه
دونیادا میللتین سئومه ین کیمدیر؟
دیلین، ائلین، یوردون تالان ائتسه لر
آجېیېب باشېنا دؤگمه ین کیمدیر؟
***
گرَک گؤزلریندن گؤز اؤرته هر کس
قارقا یوواسېنا یاناشسا اگر
نیه وطنیمی سئومه ییم، نیه؟
من بیر قارقادان دا اسکیگم مگر؟
***
من دئمیرم اۆستون نیژاددانام من
دئمیرم ائللریم ائللردن باشدی
منیم مسلکیمده، منیم یولومدا
ملتلر هامیسې دوستدی، قارداشدی
***
چاپماق ایسته میرم من هئچ میللتین
نه دیلین نه یئرین نه ده اَمَگین
تحقیر ائتمه ییرم هَدََه له میرم
کئچمیشین ایندیسین یا گله جه یین
***
من آییرماییرام آیری سالمیرام
قارداشی قارداشدان آروادی اردن
آنانی بالادان اتی دیرناقدان
اورَگی اورگدن قانادی پردن
***
پوزماق ایسته میرم من بیرلیکلری
انسانلېق بیرلیگی ایدهآلېمدېر
قارداشلېق، یولداشلېق، ابدی بارېش
دونیادا ان بؤیۆک آرزېلارېمدېر
***
آنجاق بیر سؤزۆم وار: من ده انسانام
دیلیم وار، خلقیم وار، یوردوم- یووام وار.
یئردن چېخمامېشام گؤبَلک کیمی
آدامام، حاقیم وار، ائلیم – اوبام وار
***
قول یارانمامېشام یاراناندا من
هئچ کسه اولمارام نه قول، نه اسیر
قورتولوش عصریدیر، انسانا بو عصر
اسیر اولانلار دا بوخووون کسیر
***
قورتولوش ایسته رَم محکوم ائلیمه
بو نه شیلتاقدیر، نه طاماهکارلیق
دیلیزه دَیمیرَم ، دیلیمه دَیمه
بو سؤزون هاراسی سوچدور، گوناهدیر؟
ترجمه به فارسی برای فهمیدن غیر تورک زبانان محترم:
بولود قاراچورلو، سهند (1301-1358هـ.ش.) این شاعر ملتچی بزرگ مراغه ای آزربایجان جنوبی در شعر "ایکینجی ارمغان" (دومین ارمغان) خودش، چهل سال پیش خواسته ها و حرفهای امروز ما ملتچیهای آزربایجان جنوبی را زده است. اکنون که این شعرها را می خوانیم، دردها، تلخیها، رنجها، حرفهای دل ما و خواسته هایمان نیز هم اینها هستند. بخوانیم و باز هم بخوانیم و به چشم و گوش و مغز دوستانمان و دشمنانمان برسانیم:
نفرین به قانونهای زمانه!
نفرین به کسانی که دلها و قلبها را از هم جدا می کنند (روسها، چینیها و پانفارسهای نژادپرست ایرانی)
نفرین به کسانی که انسانها را در قفس کرده
و از "حقوق بشر" دم می زنند
(توضیح: شاعر بزرگ تورک آزربایجان در این بند اشاره به قوانین بین المللی (قوانین حقوق بشر، حقوق زبانی و فرهنگی و ... مصوب سازمان ملل) و قوانینی دیگر دارد که برای همه انسانها از هر نژاد و زبان و فرهنگ حقوق بشر را لازم الاجرا می شمارد به جز تورکان ایران و جهان)!
***
به چه کسی دردهایمان را بگوییم؟
زبان دان و سخن فهم کیست؟
برای یک ملت اسیر و محکوم (ملت تورک آزربایجان و تورکان کل ایران)
چه کسی غمخوار است چه کسی گریه می کند؟
***
اگر زبانم را از قفایم بیرون بکشند
بگذار ای برادر، لااقل دردهایم را بگویم تا بدانی
از جنوب تا شمال و از غرب تا شرق
کدام ملت را دیدی که مانند (ملت تورک) ما در ایران ذلیل باشد؟
***
نمی گویم در دنیا اسارت نیست
استعمار نیزه اش را در سرزمینهای زیادی فرو کرده است
اما مانند ملت تورک ما در دنیا کم ملتی، (زیر پاهای استعمار خارجی و داخلی) له شده است
کجا چنین حق ندادن و حق پیدا نشدن هست؟!
***
اگر نام این عصر "عصر آزادی ملی"
در هر سرزمین و هر طرف باشد
چه می توان کرد که "اگر دنیا پر از دانه های گندم باشد
روزی کبک فقط سنگریزه است" همین!
***
این شرف این شوکت این قدرت این شأن (تورکان تاریخ ساز آزربایجان و ایران)
کجاست؟ به راستی که (این حقارت و ذلت اکنونمان در ایران) برای ما تورکها ننگ و عار است
زندگی یک قانون بی امان دارد:
ملت بی تعصب باید خوار و ذلیل شود
***
از تعصب ملی حرف زدم، باشد
مگر نه این است که هر کس اصل و نسب خود را انکار کند، حرامزاده است
انسان جوانمرد حق وطن خودش را گم نمی کند
وطن برای انسانها بزرگترین مادر است
***
بگذارید به اتهام ملتچی بودن محکوم شوم
در دنیا چه کسی ملت خودش را دوست ندارد؟
اگر دشمنان زبان یک انسان، سرزمینش و وطنش را تارج کنند
چه کسی پیدا می شود که بر سرش نکوبد و با تلخی بر سرش نزند؟
(توضیح: همان گونه که هم اکنون 93 سال است در ایران نژادپرستان فارس با انکار کل هویت نژادی، فرهنگی و زبانی اصیلمان به ما آذری می گویند و زبان و هویت و هستی و تمام ثروتهای زیرزمینی و روزمینی و تمام هستی فرهنگی ما را به تاراج می برند).
***
باید از خیر چشمهایش بگذرد
هر کسی که به لانه کلاغها نزدیک شود
چرا وطنم را دوست نداشته باشم چرا؟
مگر من از یک کلاغ کمترم؟
***
من نمی گویم از یک نژاد برترم
نمی گویم ایل و تبار من از ایل و تبار دیگران برتر است
در مسلک و مرام و راه من
تمامی ملتها با همدیگر دوست و برادر هستند
***
من به دنبال چپاول هیچ ملتی نیستم
نه به دنبال تاراج زبان هیچ ملتی هستم نه سرزمین ملتی و نه دسترنج و ثروتهای ملی ملتی
هیچ ملتی را تحقیر و تهدید نمی کنم
تحقیر و تهدید نمی کنم گذشتۀ ملتی را، اکنون ملتی را، آیندۀ ملتی را
(توضیح: این در حالی است که در حالی که زبان مادری ام فرهنگم تاریخم و مغزهای متفکرم و تمامی معادن سرزمین مادری ام آزربایجان به طور خلاصه همه هستی ام توسط نژادپرستان فارس زبان تاراج می شود و هم اکنون خاک سرزمین مادری ام توسط ترریستهای کورد تهدید می شود).
***
من جدا نمی سازم و جدا نمی اندازم-
برادر را از برادر و زن را از مرد
مادر را از فرزند و گوشت را از ناخن
قلب را از قلب و پر را از بال
(توضیح: من تورک آزربایجانی هیچ ملتی را دو پاره نمی کنم و برادران و خواهران خونی را از همدیگر جدا نمی سازم اما نژادپرستان ضد تورکِ روس، پانفارس، پان ارمنی، پانکورد، چینی و یونانی (اتحادیه ضد تورک جهان) این کار را درباره ملت تورک جهان در طول تاریخ تا کنون کرده اند و می کنند و مظلوم نمایی هم می کنند).
***
من به دنبال نابودکردن هیچ اتحادی نیستم
اتحاد انسانیت باهم، ایده آل ما (تورکان آزربایجان و جهان) است
برادری، دوستی و صلح ابدی (برای تمامی انسانها)
در دنیا بزرگترین آرزوی ما تورکان است
***
اما یک حرف دارم: من هم انسانم
زبان دارم، ملت دارم، سرزمین و خانه دارم
مانند قارچ از زمین بیرون نیامده ام
انسانم (و به عنوان یک انسان) حقوق بشری دارم ایل و تبار و طایفه دارم
***
خدا مرا در هنگام آفرینش برده نیافریده است
(برای همین) برده و اسیر هیچ کس نمی شوم
این عصر برای تمامی انسانها عصر رهایی و آزادی است
این عصر، عصری است که بند و زنجیر را پای کل ملتهای اسیر و برده (از جمله ملت من) باز می کند.
این است سخن امروز ملت ما که شاعر بزرگ تورک آزربایجان حدود پنجاه سال پیش گفته است.