توزیع برنج‌های آلوده؛ تکذیب ادامه دارد
آذوح: برنج آلوده بار دیگر در ایران خبرساز شده و دولت و مجلس را به موضع‌گیری واداشته است.
خبرگزاری تسنیم روز دوشنبه سی‌ام آذر، با انتشار گزارشی که آن را «خبر ویژه تسنیم» خواند و در آن چندین نامه اداری را به عنوان سند منتشر کرد، از توزیع برنج آلوده و تاریخ مصرف گذشته دولتی در میان مردم خبر داد.
در این گزارش به «توزیع و فروش چندین محموله برنج تاریخ مصرف گذشته و آلوده از انبارهای “شرکت بازرگانی دولتی” در سال جاری به‌ویژه در ایام محرم و صفر» و وصول نشدن بیش از ۱۰۸ میلیارد تومان چک‌های فروش نسیه برنج اشاره شده است.
مصرف برنج ایران در ماه‌های محرم و صفر به دلیل توزیع گسترده «غذای نذری» در بین مردم افزایش پیدا می‌کند.
نام هند، تایلند، اوروگوئه، آرژانتین و آمریکا به عنوان مبدأ این برنج‌های وارداتی به میان آمده است.
در بخش دیگری از این گزارش به نامه اداره‌کل نظارت و ارزیابی فرآورده‌های غذایی وزارت بهداشت به معاونت غذا و داروی این وزارتخانه در اواخر مهر ماه امسال اشاره شده که مقام مسئول در آن خواستار صدور دستور توقیف تمامی محموله‌های برنج تاریخ مصرف گذشته متعلق به شرکت بازرگانی دولتی در تمامی استان‌ها شده و تأکید کرده است که تا زمان تعیین تکلیف قانونی، اجازه رفع توقیف، جابه‌جایی، عرضه و فروش این محموله‌ها داده نخواهد شد.
مجلس و برنج
انتشار خبر توزیع برنج‌های آلوده و تاریخ مصرف گذشته، واکنش مجلس ایران را به دنبال داشت و یک نماینده مجلس، از تذکر به دولت و وزارت جهاد کشاورزی در صحن علنی خبر داد.
علی ایرانپور، عضو کمیسیون کشاورزی مجلس، اول دی ماه به خبرگزاری تسنیم گفت که مسئولان وزارتخانه‌های کشاورزی و بهداشت باید در این ارتباط به مجلس پاسخ بدهند.
ایرانپور وارد کردن بیش از اندازه برنج به کشور را یکی از دلایل توزیع برنج آلوده و تاریخ مصرف گذشته در میان مردم دانست و گفت: «این اتفاق‌ها ناشی از سوء تدبیرهاست و باعث شده که علاوه بر واردات بیشتر از نیاز برنج به کشور در مقاطعی، شاهد این باشیم که برنج آلوده و تاریخ مصرف گذشته بین مردم توزیع شود. این در حالی است که در کشور ما برنجی با کیفیت بالا تولید می‌شود.»
تنها در سال ۱۳۹۲ یک میلیون و ۹۵۶ هزار تن برنج وارد کشور شد که با حساب تولید داخلی و حداکثر سرانه مصرف برنج هر ایرانی، در این سال برای حدود ۱۰۰ میلیون نفر برنج تهیه شده است: اشباع بازار ایران از برنج‌های نامرغوب وارداتی
همچنان تکذیب می‌شود
سازمان غذا و داروی ایران اما در واکنش به انتشار این خبرها، بر سالم بودن برنج‌های وارداتی تاکید کرده است.
محمد هاشمی، مدیر روابط عمومی سازمان غذا و دارو، امروز (اول دی ماه) به مردم اطمینان داد «کالاهای سلامت محور که به صورت قانونی وارد کشور می‌شوند، به دقت و با حساسیت از نظر معیارهای بهداشتی بررسی می‌شوند و کوچک‌ترین تخلف و تهدیدی در حوزه فراورده‌های سلامت قابل توجیه نخواهد بود.»
در شرایطی که برنج در ایران خوراکی رایج است و عده زیادی از ایرانیان، دست‌کم یک وعده در روز برنج می‌خورند، انتشار این خبرها موجبات نگرانی مردم را فراهم می‌آورد.
خبرگزاری کار ایران (ایلنا)، از قول محمد هاشمی نوشته است برنج‌هایی که شرکت مادر تخصصی بازرگانی دولتی یا شرکت‌های دیگر وارد می‌کنند، قبل از حصول اطمینان از سلامت‌شان، اجازه ورود به بازار نخواهند یافت: «آزمایشگاه‌های مجهز و پیشرفته سازمان غذا و دارو که مورد تایید سازمان‌های بین‌المللی و اتحادیه اروپا هستند، در مناطق آزاد و تمام استان‌ها فعالیت دارند و اگر در صحت و سقم محصولی که با مجوزهای قانونی وارد کشور شده، کوچک‌ترین تشکیکی حاصل شود، سازمان غذا و دارو به عنوان یکی از مهم‌ترین نهادهای ناظر بر ایمنی غذا از صدور مجوز برای آنها خودداری کرده و آنها را به کشور مبدا بازمی‌گرداند.»
آلودگی و تکرار آلودگی
این اولین بار نیست که موضوع آلودگی برنج‌های وارداتی مطرح و تکذیب می‌شود.
۲۲ مهر ماه سال ۱۳۹۲ خبری با این مضمون منتشر شد که سازمان استاندارد ایران وادار شده است برنج‌های آلوده را به عنوان برنج سالم معرفی کند: “اجبار سازمان استاندارد ایران برای معرفی برنج‌های آلوده به‌عنوان برنج سالم”
یک نماینده مجلس هم پنجم خرداد سال ۹۲ از مردم خواست برنج‌های آلوده وارداتی را مصرف نکنند. مهرداد لاهوتی گفته بود: «همه در مورد آلودگی برنج‌های وارداتی صحبت می‌کنند بهترین کارشناسان هم این مساله را تأیید می‌کنند. حتی در کمیسیون بهداشت هم بررسی شده که برنج‌های وارداتی دارای فلزات سنگین و آلوده هستند اما کسی کاری به این مساله ندارد و مردم هم این برنج را مصرف می‌کنند.»
از سوی دیگر چهاردهم بهمن سال ۹۱ هم رئیس مرکز تحقیقات سازمان پزشکی قانونی ایران، از مرگ ۴۴۹ نفر بر اثر مصرف برنج آلوده در ۹ ماه خبر داده بود. او گفته بود علت مرگ ۲۴۵ مرد و ۲۰۴ نفر زن، مصرف برنج آلوده به «قرص برنج» بوده است.
قرص برنج ترکیبی از فسفیدهاست که برای جلوگیری از آفت‌زدگی برنج انبارشده یا دفع آفت‌های دیگر غلات انبار شده و جلوگیری از کپک‌زدگی آنها مورد استفاده قرار می‌گیرد. این قرص در تماس با رطوبت، گاز خطرناکی تولید می‌کند که علت اصلی سمی بودن این ماده است.
پیش از این‌ها و در سال ۱۳۸۹ هم برنج آلوده خبرساز شد و سر از کمیسیون‌های اصل ۹۰ و کشاورزی مجلس ایران درآورد.
در گزارش بررسی‌های انجام شده توسط مجلس در آن زمان تاکید شد که در تحقیقات مفصل انجام شده و مدارک ارسالی از سوی رئیس سازمان استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران در زمینه آزمایش‌های مجدد و سایر مدارک موجود، تناقض‌های زیادی وجود دارد. این ماجرا اما به سرانجامی نرسید.
حالا باید دید که آیا خبرهای تازه و افشاگری‌های جدید تغییری در سیاست‌ها و نحوه مدیریت واردات و مصرف برنج ایجاد خواهد کرد یا این‌که در همچنان بر همان پاشنه خواهد چرخید: دولت تکذیب می‌کند و مردم، مصرف.
