آذوح: به مناسبت چهلمین سالگرد کشتار معترضان شهرک سیاهپوست‌نشین سووتو به دست ماموران رژیم آپارتاید آفریقای جنوبی مراسمی برگزار شده است.

روز ۱۶ ژوئن سال ۱۹۷۶، گروهی از دانش آموزان سیاهپوست پیشاپیش گروهی از تظاهرکنندگان در اعتراض به سیاست آموزشی رژیم آپارتاید در شهرک سووتو واقع در جنوب ژوهانسبورگ دست به راهپیمایی زدند اما ماموران دولتی به سوی آنان آتش گشودند و دست کم یکصد و هفتاد نفر را به قتل رساندند.

در آن زمان، حکومت آفریقای جنوبی به این بهانه که قومیت‌های مختلف ساکن این کشور نیازهای متفاوتی دارند، نظام جدایی نژادی یا آپارتاید را به اجرا گذاشته بود که نتیجه آن، برخورداری اقلیت سفیدپوست از امکانات اقتصادی و اجتماعی کشور و تسلط آنان بر اکثریت سیاهپوست بود.

در سال ۱۹۷۶، دولت وقت برای تحکیم موقعیت سفیدپوستان، دستور داده بود که به جای زبان انگلیسی، که زبان مشترک نژادها و قومیت‌های مختلف این کشور محسوب می شد، تمامی متون درسی در مدارس به زبان آفریکان، که زبان اقلیت سفیدپوست بود، تدریس شود. این تصمیم اعتراض دانش آموزان را در پی آورد.

طی هفته‌ها و ماه‌های پس از قیام سووتو، انتشار تصاویری از اجساد قربانیان این تظاهرات، که شماری از آنان هنوز یونیفورم دبیرستان خود را بر تن داشتند، باعث گسترش واکنش اعتراضی نسبت به کشتار سووتو به محله‌های سیاهپوست نشین در شهرهای مختلف آفریقای جنوبی شد و صدها تن دیگر در اثر حمله نیروهای دولتی جان خود را از دست دادند.

این حوادث به نوبه خود به مقاومت فعالان برابری نژادی و دموکراسی افزود و مبارزه آنان را شدت بخشید و همزمان، توجه جهانیان را به وضعیت سیاهپوستان آفریقای جنوبی جلب کرد.

مبارزه ضد آپارتاید سرانجام با کنار رفتن رژیم آپارتاید و انتخاب نلسون ماندلا، از رهبران نهضت برابری نژادی به ریاست جمهوری در سال ۱۹۹۴ به ثمر رسید. ماندلا فقط یک دوره چهارساله در مقام ریاست جمهوری خدمت کرد و سپس عملا از فعالیت سیاسی کناره گرفت. با اینهمه، شیوه زمامداری او و به ویژه تعهدی که به گذار مسالمت آمیز از آپارتاید به حکومت اکثریت، برقراری صلح و دوستی بین نژادهای مختلف و پیشبرد دموکراسی از خود نشان داد باعث شد در سراسر جهان به یکی از محبوب‌ترین چهره‌های سیاسی قرن بیستم تبدیل شود.

در مراسم بزرگداشت واقعه سووتو، معاون رئیس جمهوری آفریقای جنوبی حلقه گلی نثار نماد یادبود این کشتار کرد. این نماد در محل دفن یکی از قربانیان کشتار سووتو بنا شده که هنگام مرگ تنها سیزده سال داشت. چهل سال پیش، عکس دانش آموزی با چشم‌های پر اشک که جسد این نوجوان را حمل می‌کرد به نشانه‌ای از قیام سووتو تبدیل شد.

مراسم روز پنجشنبه شامل سخنرانی جیکوب زوما، رئیس جمهوری در اجتماع مردم در یک ورزشگاه محلی است.

در چند ماه اخیر، دانش آموزان و دانشجویان آفریقای جنوبی نسبت به افزایش شهریه و آنچه که ادامه تبعیض در کیفیت آموزش بین سیاهپوستان و سفیدپوستان و بین ثروتمندان و طبقات کم درآمد می‌دانند معترض بوده‌اند. مطالب نژادپرستانه‌ای که علیه سفیدپوستان در شبکه‌های اجتماعی منتشر می‌شود نشانه‌ای از این ناخرسندی و ناتوانی دولت در برآوردن مطالبات طبقات کم درآمد دانسته شده است.

به همین دلیل، شعار محوری مراسم سالگرد کشتار سووتو، تاکید بر وحدت نژادها و طبقات مختلف و تلاش مشترک برای غلبه بر مشکلات است.