افزایش فشار بر جامعه‌ی بهایی
آذوح: دوبرابرشدن مدت زمان حبس هفت رهبر بهاییان ایران در زندان با ابراز نگرانی و اعتراض اتحادیه اروپا، آمریکا و عفو بین‌الملل روبه‌رو شده است. کاترین اشتون، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، روز شنبه سوم آوریل نگرانی خود را نسبت به صدور این حکم ابراز کرد و خواستار آزادی هفت رهبر بهاییان ایران شد.
خانم اشتون گفت: «از مقام‌های ایرانی می‌خواهم تا هفت رهبر بهاییان ایران را که از قرار معلوم انگیزه‌ی صدور این احکام برای آنها تعلق داشتن به یک اقلیت مذهبی است، بی‌درنگ آزاد کنند و به آزار اقلیت بهایی در ایران پایان دهند.»
هفت رهبر جامعه‌ی بهاییان ایران، فریبا کمال‌آبادی، جمال‌الدین خانجانی، عفیف نعیمی، سعید رضایی، مهوش ثابت، بهروز توکلی و وحید تیزفهم از نزدیک به سه سال پیش در زندان به‌سر می‌برند. آنها ابتدا در دادگاه به ۲۰ سال زندان محکوم شدند و سپس دادگاه تجدید نظر اتهاماتی چون «جاسوسی و همکاری با دولت اسراییل» را حذف کرد و حکم آنها را به ۱۰ سال زندان تقلیل داد.
سازمان عفو بین‌الملل روز پنج‌شنبه اعلام کرد: «قوه قضاییه ایران با تغییر حکم دادگاه تجدید نظر برای هفت رهبر زندانی بهایی، حکم نخست ۲۰ سال زندان را برای آنها مورد تأیید قرار داده است.»
این سازمان تأیید حکم ۲۰ سال زندان برای رهبران بهایی را اقدامی ظالمانه توصیف کرده است.
مارک تونر، سخنگوی وزارت امور خارجه‌ی آمریکا هم از افزایش حکم زندان رهبران بهایی به ۲۰ سال ابراز تأسف کرده و گفته است: «ما این اقدام بی‌سابقه را محکوم می‌کنیم و آن را به‌مثابه نقض کنوانسیون حقوق مدنی و سیاسی ارزیابی می‌کنیم.»
خانم دایان علایی، نماینده‌ی جامعه‌ی بهایی در سازمان ملل نیز در گفت‌وگو با زمانه، خبر یاد شده را تایید کرده است.
دایان علایی: جامعه‌ی جهانی بهایی تبدیل کردن دوباره‌ی حکم حبس این هفت رهبر سابق جامعه‌ی بهایی را به ۲۰ سال، کاملاً غیر عادلانه و حتی غیر قانونی می‌داند. رفتاری که از ابتدا از طرف نهادهای قضایی جمهوری اسلامی با این هفت ایرانی شده است، کاملاً برخلاف حتی قوانین دولت ایران بوده است.
آیا دلایل حقوقی دو برابرشدن حکم زندان این هفت رهبر بهایی به آنها یا وکلای آنها گفته شده است؟
بله. به طور شفاهی هم به این هفت نفر و هم به یکی از وکلای‌شان گفته‌اند که دادستان کل کشور تقاضای لغو این حکم دادگاه تجدید نظر را کرده، به خاطر این که ضد شریعت بوده است.
شما دلایل این حکم تازه را در چه می‌دانید؟
اگر بخواهید واقعیت را بدانید، باید بگویم این هفت نفر هیچ گناهی نکرده‌اند و محکوم شدن به ۱۰ یا ۲۰ سال حبس، واقعاً غیر عادلانه است. خانم شیرین عبادی که خودشان یکی از وکلای این هفت نفر بوده‌اند، گفته‌اند پرونده را ورق به ورق خوانده‌اند و حتی یک مدرک هم پیدا نکرده‌اند که نشان دهد یکی از این اتهامات آنها علت یا واقعیتی دارد. همانطور که گفتم، تمام رفتار قوه قضاییه با این هفت ایرانی بهایی کاملاً غیرعادلانه بوده است و همینطور هم دارد ادامه پیدا می‌کند.
اعتراض‌های جامعه‌ی جهانی، ازجمله اتحادیه اروپا، آمریکا و عفو بین‌الملل، به نظر شما می‌تواند تأثیری در وضعیت رهبران بهایی ایران به‌وجود آورد؟
همیشه نگرانی جامعه‌ی بین‌المللی، چه سازمان‌های غیر دولتی و کشورها باشند و چه خود سازمان ملل، اثر زیادی روی دولت جمهوری اسلامی دارد. ما این را می‌دانیم. بنابراین امیدواریم بازهم درخواست‌های این نهادها فشاری باشد تا بالاخره این هفت نفر آزاد شوند.
آخرین خبرهای شما درباره‌ی وضعیت رهبران جامعه‌ی بهایی ایران در زندان چیست؟
متأسفانه این هفت نفر در زندان رجایی شهر هستند و همانطور که می‌دانید، وضعیت این زندان برای تمام زندانیان خیلی سخت است. آقایان چند هفته‌ی پیش در یک بند تازه به اسم «بند سیاسی‌ها» فرستاده شدند که این بند زیر نظر وزارت اطلاعات است و محدودیت‌های آن خیلی بیشتر است؛ محدودیت‌هایی مثل تلفن و هواخوری. همچنین آزادی‌هایی که معمولاً زندانیان می‌توانند داشته باشند، خیلی کمتر از زندان‌های دیگر است. خانم‌ها هم که هنوز در بند عمومی هستند. البته چند هفته‌ی پیش آنها هم از بند عمومی معمولی به بند زندانیان خطرناک فرستاده شده‌اند.
جامعه‌ی جهانی بهایی بسیار نگران وضعیت این دو خانم است. در ضمن چون حکم این هفت نفر رهبران پیشین جامعه بهایی ایران فقط به شکل شفاهی به آنها ابلاغ شده و هیچ نوع مدرک کتبی ندارند، اصلاً نمی‌توانند درخواست مرخصی کنند. چنان که همسر آقای خوانجانی چندروز پیش فوت کردند و ایشان نتوانستند به مراسم خاکسپاری همسرشان بروند. همینطور برخی از این شش نفر دیگر هم بیماری‌هایی دارند و باید نزد دکتر بروند، اما چون نمی‌توانند مرخصی داشته باشند، بنابراین پیش دکتر هم نمی‌توانند بروند.
چه قدم‌هایی از سوی جامعه‌ی جهانی بهایی در مورد بهترشدن وضعیت زندانیان برداشته شده است؟
به‌عنوان یک سازمان غیر دولتی، جامعه‌ی جهانی بهایی تمام این خبرها را به هم ناوی پیلایNavi Pillay، کمیسر عالی حقوق بشر داده ایم و هم به گزارشگران ویژه‌ی سازمان ملل. ما می‌دانیم که خانم پیلای این موضوع را از ابتدا پی‌گیری کردند و مطمئن هستیم که ادامه می‌دهند. همینطور گزارشگران ویژه، مخصوصاً گزارشگران ویژه‌ی آزادی ادیان و گروه کار دستگیری خودسرانه.
نگرانی جامعه‌ی جهانی به جز این احکام تازه در پیوند با کل جامعه‌ی بهایی ایران در چیست؟
متأسفانه در این چندماه اخیر سرکوب برای تمام دگراندیشان در ایران بیشتر و بیشتر شده است و ازجمله برای بهاییان هم همینطور است. دستگیری‌ها در ایران خیلی بیشتر شده و الان ۷۷ نفر از ایرانیان بهایی در زندان هستند، فقط به خاطر این که بهایی هستند. همانطور که می‌دانید قبرستان‌‌ها هنوز تخریب می‌شوند؛ مغازه‌ها از طریق افراد ناشناس خراب می‌شوند و آتش‌شان می‌زنند؛ یا از طریق دولت پلمپ می‌شوند و نمی‌توانند کار کنند. جوانان بهایی هنوز نمی‌توانند دانشگاه بروند و حالا فشار روی کودکان بهایی هم شروع شده است. یعنی وضعیت خیلی سختی است و فشار روی ایرانیان بهایی خیلی خیلی بیشتر از پیش شده است.
اضافه می‌کنم که ایران بهاییت را به‌عنوان دین رسمی نمی‌شناسد. در سالهای پس از انقلاب اسلامی، بهایی‌ها در ایران اجازه‌ی تحصیل در دانشگاه و استخدام در دستگاه‌های دولتی را نداشتند. شماری از آنها نیز با زندان و حتی با اعدام روبه‌رو شدند. جامعه‌ی جهانی بهاییان، سازمانی غیر دولتی است که در ۱۸ کشور جهان شعبه دارد و پنج میلیون بهایی در جهان را نمایندگی می‌کند.
خانم دایان علایی آیا نکته‌ی دیگری هست که بخواهید در این گفت‌وگو مطرح کنید؟
در روزهای آغازین سال نو، بهترین‌ها را برای تمام ایرانیان می‌خواهم. امیدوارم که به زودی ما یعنی تمام ایرانیان به عدالت و حقوق بشر در ایران برسیم.
رادیوزمانه
