دوم اسفند ماه هر سال به بهانۀ پاسداشت زبان مادری این روز با شکوه هرچه تمام تر در سراسر جهان گرامی داشته می شود و مراسم و آیین های گوناگونی برگزار می گردد .

برگزاری سمینارها ، سمپوزیومها ، برنامه های فرهنگی و هنری ، رونمایی از آثار نوشتاری مرتبط با زبان مادری و بسیاری برنامه های متنوع دیگر بخشی از این مراسم به شمار می آیند . متاسفانه در کشور ما اهمیت قابل توجه و شایانی به این مقوله اجتماعی داده نمیشود و تنها مطبوعات و وبسایتها و مراکز فرهنگی و هنری هستند که تا حدودی این روز را گرامی داشته و با انتشار مقالات ، یادداشتها ، گزارشها و مصاحبه با صاحب نظران فرهنگی و اجتماعی به این موضوع اهمیت می دهند .

این نوع برخورد با روز جهانی زبان مادری در شرایطی است که کشور ما رنگین کمانی از زبانها ، گویشها ، لهجه هایی که ریشه در قومیت و هویت مردمان این سرزمین داشته و از تنوع و زیبایی منحصر به فردی برخوردار می باشد، ترک ، کرد ، فارس، لر ، بلوچ ، گیلکی ، قشقایی ، ترکمن ، عرب ، بختیاری ، کرمانشاهی و انواع لهجه ها ظرفیت بزرگ زبان مادری و محلی کشورمان را تشکیل می دهند و از اعتبار و ارزش والایی نیز برخوردار می باشند .

انتشار کتب ، روزنامه ، نشریات و مجلات و اجرای کنسرتها به زبان محلی ، تدوین و اجرای برنامه های فرهنگی و هنری ، نوحه سراییها و روضه خوانی ها به زبان محلی ، برگزاری محافل و مجالس شعر و ادب ، تولید و پخش برنامه ها ، سریالها ، فیلمها ، اخبار و گزارشهای ورزشی و فرهنگی به زبان محلی و یا مادری نقش بسیار ارزنده ای در حفظ و نگهداشت و معرفی و ترویج زبان مادری دارند و چنانچه به لحاظ قانونی زمینۀ لازم برای آموزش زبان مادری در سطح مدارس و دانشگاهها مطابق اصول ۱۵ و ۱۹ قانون اساسی فراهم شود ، زبان مادری از قوت ، اعتبار و ارزش مضاعفی برخوردار و در ایجاد وفاق ، همدلی ، اتحاد ، وحدت بین اقوام نقش مهم خود را ایفا خواهد نمود .

در طول ۳۶ سال گذشته این اصل از اصول قانون اساسی که از مطالبات ملی میلیونها ایرانی به حساب می آید و معمولاً نامزدهای ریاست جمهوری به هنگام عزیمت به مناطق مختلف کشور بر اجرای این اصل و عملیاتی شدن خواستۀ میلیونها ایرانی پای می فشرند و به عنوان یکی از وعده های انتخاباتی رنگ و بوی جدی به آن میدهند ، بعد از تکیه کردن بر کرسی ریاست جمهوری به باد فراموشی می سپرند و قدمی قانونی و مؤثر در جهت اجرایی شدن این اصل که مطابق اصول قانون اساسی بر عهده شخص رئیس جمهور می باشد بر نمی دارند و همین امر موجب بروز اعتراضات گوناگونی گردیده و می گردد .

اجرای اصول ۱۵ و ۱۹ قانون اساسی می تواند سهم به سزایی در ارتقاء سطح آموزش مردم ایران از هر قوم و نژاد و زبانی داشته و از دیگر سو از بهانه تراشیهای دولتهای قدرتمند در نقض حقوق بشر ، جلوگیری از فراگیری زبان مادری و هر گونه سمپاشی های سیاسی – اجتماعی جلوگیری نماید . اجرای این اصل از اصول قانون اساسی موجب تقویت هویت و ارج نهادن به ضبعۀ قومیتی و هویتی میلیونها ایرانی از هر زبان و نژاد و قوم خواهد شد و با تقویت هویت سایر مؤلفه های وابسته مثل ادبیات ، تاریخ و فرهنگ اقوام ارتقاء یافته و رضایت مندی میلیونها ایرانی را به همراه خواهد داشت.

اجرای اصل ۱۵ قانون اساسی موجب کاهش و حتی از بین رفتن تنشهای قومیتی ، رفع تبعیضات زبانی ، افزایش اعتماد عمومی نسبت به نظام و حکومت ، ارتقاء بینش و نگرش سیاسی نسبت به حاکمیت ، افزایش اعتماد دولت و ملت ، کاهش فاصلۀ ملت با نظام و در نهایت افزایش و تقویت وحدت ، وفاق ، اتحاد و همدلی همۀ اقوام با همدیگر و با دولت و نظام خواهد شد .

بر خلاف نظر برخی از افراد که اجرای اصل ۱۵ قانون اساسی را تهدیدی برای نظام و دولت و ایجاد تشتت و تفرق آرا و افکار می دانند اما به ضرس قاطع می توان اعلام نمود که اجرای این اصل مهم و استراتژیک فرصت بسیار مغتنمی برای تقویت اتحاد و همدلی و ایجاد آرامش روانی جامعه خواهد بود و اتفاقاً عرصه را برای همکاریها و همیاریهای دولت و ملت فراهم و موجب افزایش ضریب امنیتی در کشور و بخصوص در مناطق واقع در نوارهای مرزی خواهد شد .

نگاهی به صفحات و مطالب مندرج در مطبوعات ، جراید ، گزارشها ، مصاحبه ها ، تولیدات سینمایی ، رادیویی ، تلویزیونی ، وبسایتهای اینترنتی و همچنین شبکه های اجتماعی نشان میدهد که دغدغۀ اصلی و مهم مخاطبین این رسانه ها و ابزارهای اطلاع رسانی در اغلب مناطق کشور موضوع ارج گذاری به زبان مادری و در رأس آن اجرای اصل ۱۵ قانون اساسی جمهوری اسلامی می باشد.

همچنانکه گفته شد این امر در تبلیغات ریاست جمهوری بطور اخص و در تبلیغات انتخابات نمایندگان مجلس شورای اسلامی و حتی شورای اسلامی شهر ، بخش و روستا بطور اعم خود را نشان می دهد و اغلب به عنوان یکی از مطالبات مهم و اساسی مردم مورد توجه قرار می گیرد .

در انتخابات پیش رو نیز یکی از وعده های انتخاباتی نامزدهای نمایندگی و یا درخواستهای مردم از این نامزدها تلاش در جهت عملیاتی نمودن اصل ۱۵ قانون اساسی می باشد . رفع تبعیضات در وعده های ریاست جمهوری و توجه به ایجاد رشته زبان و ادبیات زبانهای محلی در دانشگاهها و مراکز آموزش عالی و مدارس کمترین انتظاری است که مردم از منتخبان خویش در مجلس شورای اسلامی دارند.

در بعد ملی و با مدنظر قرار دادن وظایف رئیس جمهور در اجرای قانون اساسی به نظر می رسد وقت آن رسیده است که دولت با ارائه لایحه ای به مجلس شورای اسلامی نسبت به اجرایی نمودن این اصل از قانون اساسی و تدوین آیین نامه اجرایی آن به عنوان یکی از وعده های مهم ریاست جمهوری و مجلس شورای اسلامی همت گمارد و انتظار چندسالۀ میلیونها ایرانی را بر آورد نموده و جامۀ عمل بپوشاند .

در چنین شرایطی است که روز جهانی زبان مادری به معنی حقیقی آن پاس داشته شده و گرامی داشته می شود . با توجه به آنچه گفته شد ، از دولت اعتدال گرای تدبیر و امید و نمایندگان مردم در مجلس شورای اسلامی انتظار می رود با همدلی ، همفکری و همیاری خویش زمینه اجرای این اصل را بطور رسمی و قانونمند فراهم نمایند تا پیش از این مردم کشور چشم انتظار آن نمانند .