واژگان فرهنگی و هنری در زبان ترکی به شرح زیر میباشد:

آگهی بازرگانی- یایلام.

آگهی نامه- یایلان.

آماتور- قیزیقلی.

آمفی تئاتر­- قیییلقا.

آهنگ- آخین. بسته. باغدا. چینلاشیق. اویوم. تارتیم. چالغو. چالغی. هاوا. ییر. قورلاس.

آهنگساز - باغدار. بسته کار. بسته چی.

آهنگسازی- بسته کارلیق. باغدارلیق. بسته له‎مه. بسته چیلیک.

ادبی- گؤرکول. یازینسال. گؤگجه.

ادبیات- یازین. گؤگجه یازیلار. گؤگجه لر.

ادبیات چوپانی- چوْبان یازیسی. قاپیت یازیسی.

ادبیات شفاهی - آغیز ادبیاتی. آغیز یازینی. قارا یازی.

ادیب - گؤرکولچو.

از فرهنگ خود بیگانه- مانقورد.

اقتباس - آغداری. آلینیم.

اقتباس کردن- آغدارماق. آلماق.

انتشارات- یاییمتای. یاییملیق.

انجمن ادبی- گؤرگوسل درنگی.

انجمن- درنک. سالیا.

برنامه رادیویی و تلویزیونی- وئریلیش.

پرده تئاتر- چیمیلداق.

تئاتر - یانسیماج. گؤرموک.

تذکره- باش بیلیت.

تربیع- دؤردله مه.

ترجمه- چئویرمه.

ترجمه کردن- چئویرمک. آغدارماق.

تردید- دوراقسادیش.

تصریع- دوزه له مه.

تغلیب- اوستونله مه.

تلویزیون - گؤزگون. باخیشقا.

تلویزیونی- گؤزگونلوک.

تمدن- بایلام.

تهیه کننده- دوزلدیجی.

چاپ - باسما. باسقی. باسیم. چاپ.

چاپ افست - دوز باسقی.

چاپ سنگی- داش باسما.

چاپ شدن- باسیلماق.

چاپ شده- باسیلمیش.

چاپ کردن- باسماق.

چاپخانه - باسما خانا. باسمالیق.

چاپخانه چی- باسماچی. باسینچی.

چاپگر - باسماج.

حشو- یاماق.

خطابه- سؤیلو. آیتاشی. آیتاییش.

خطیب - سویلامیش.

داستان – اؤتوک. ائرته گی. ناغیل. اؤتکونج. اؤیکو. سؤیلنجه. بوْی.

داستان پرداختن - بوْی بوْیلاماق.

داستان پرداز - داستانچی. بویچو.

داستان تعریف کردن – اؤتکونمک.

داستان سرا- بوْی بوْیلایان.

داستان سرایی- بوْیلاما.

داستان سرایی کردن- بوْیلاماق.

داستان طولانی- ایلان حکایه سی. ایلان بوْی.

داستان کوتاه - بوْیجوق.

داستانی- اؤیکوسل.

دوربین عکاسی- آلیجی.

دوربین فیلمبرداری- چکه لیج.

رادیو – سسگین. آلقیج.

رُباعی- دؤردلوک. مانی. قوْشاجا.

رقص - اوْینادیش. بییی. تالبی. اوْیناما. اوْیناییش. تپسو. اوْیون.

رقصیدن - بییله‎مک. بیییمک. اوْیناماق.

رمان- اؤیکو.

رمانتیست- باش قورومچو.

رمانتیک- قیلدا. باش قوروم.

رمانس- گؤزللمه.

روزنامه - قزئت. گونجه. گونده لیک. ساوی. چاوی.

روزنامه نگار - قزئتچی. گونجه چی.

روزنامه نگاری- قزئتچیلیک. گونجه چیلیک.

روشنفکر- ایشیقلی. آغ یاخا. اردملی.

سانسور- الشدیری. قورجاق.

سانسورچی- الشدیریجی. قورجاتان.

سینما - گؤرونتولوک. باخلوْو.

شاعر - چوچو. سؤیچو. قوْشان. قوْشوقچو. قوْشار. اولگرچی. چاغماچی.

شاعر ساده- قالدیریم قوْشوجوسو.

شاعر مردمی- ائل آخینی. ال اوزانی.

شاعرانه - قوْشارجا. قوْشاریمتیل. قوْشارسی.

شاهکار - آنداشیت. آنیتلیق.

شعر - سؤی. قوْشاق. سؤیله‎مه. قوْشقو. قوْشوق. چاغما.

شعر بداهه- دونبول چالانغاج.

شعر حماسی- قوْچاق.

شعر ستایشی- اؤگونوش.

شعرسرایی- سوْیلاما.

شعر سرودن - وارساقلاماق. ییر قوشماق. سوْیلاماق. قوْشماق.

شعر مردمی- ائل قوْشو.

شعر معاصر - دیزه لک.

شعر واژه - سیجیر.

صحّاف- قابیقچی. قیریجی. قاپاق بیچن. قاپچی.

صحّافی- قابیقلاما. قابیقچیلیق.

صحّافی شدن- قابیقلانماق.

صحّافی کردن- قابیقلاماق.

ضرب المثل – سؤیله ییش.

غَزَل- گؤزل. گؤزلـله‎مه.

غزل سرا- گؤزلچی.

غزل سرایی- گؤزلـله مه.

غزل سرایی کردن- گؤزلـله مک.

فرهنگ – اویغارلیق. کولتور. یوْردام. یوْلون. اردم. ایچه لیک.

فرهنگستان- یوْرداملیق. یوْرومتای.

فرهنگسرا- یوْلونتای.

فرهنگ لغت- سؤزلوک.

فرهنگ و تمدن- یوْردام اردم.

فرهنگی- اویغار . یوْرداملی.

فرهیخته- اویغارلی. اویغار.

فیلم- چکیم.

فیلمبردار- چکیمچی. چکه لیجی.

فیلمبرداری- چکمه. چکیمچیلیک.

فیلمبرداری شدن- چکیلمک. چئورینمک.

فیلمنامه- اوْینانجا.

فیلمنامه نویس- اوْینانجاچی.

قصه- اؤتوک. یوماق. ناغیل. اؤیکو.

قصه گفتن- اؤتکونمک. یوماقلاماق.

قصه گو- ائرتکیجی. اؤتوکچو. ناغیلچی. یوماقچی.

قصه‎های سرگرم کننده برای وقت گذرانی- قورت ناغیلی.

قصیده - سیجیرله مه. قوْشما.

قصیده سرا- قوْشماچی.

قطعه ادبی- داملا یازی.

کارگردان - دوزنچی. یؤنتمن. آلانباشی.

کارگردان نمایش- قورولوشچو. قوْرقانچی.

کارگردانی- یؤنتمه لیک. آلانباشیلیق.

کتاب - باستاق. قاتلاق.

کتاب درسی- درسلیک.

کتاب درسی مکتبخانه- چرکه.

کتابخانه - باستاقلیق. قیمتارا.

کتابخوان - باستاقچی.

کتابدار - باستاقلی.

کتابداری- باستاقچیلیق.

کتابفروش- باستاقچی.

کتابفروشی- باستاقچیلیق.

کمدین- قیزیقچی.

گالری- سرگی.

لف و نشر - سپمه دؤشورمه.

مترجم- چئویرن. آغداران.

مجسمه- آنیتداش. یوْنتو. قورچاق. یوْنماداش. یامقا.

مجلّه - درگی.

مخمّس- بئشلیک.

مستزاد- آرتیرما.

مسمّط- دوزمه.

مشاعره- قوشاقلاشما. باغلاشما.

مطبوعات- باسیملار. یاییملار.

ملمّع- ایکی دیللی.

منتقد- قینار. قینامسیق.

منتشر شدن- یاییلماق.

منتشر کردن- یایماق.

منظومه- قوشاقچا.

ناشر- یاییمچی.

نشیده- اوخونجالیق (شعر دلنشین).

نقاش- بنیزچی. سیرچی.

نقاشی- بنیزچیلیک.

نقرات- قایتالام.

نمایش - گؤستریش. گؤستریم. گؤرک. گؤرونتو. یاییم.

نمایش کمدی یک نفره - سؤیلنگه.

نمایشگاه - سرگی.

نمایشنامه - گؤستریم.

نمایشنامه نویس – گؤستریم یازان. گؤستریمچی.

نورپرداز- ایشیقچی. چکمه چی.

نورپردازی- ایشیقچیلیق. ایشیقلیق.

نویسندگی- یازیچیلیق.

نویسنده- یازیچی.

هجو - سیخاق.

هنر - اوزلوق. ایکا. اوْلجوم. اؤنر. اودون.

هنرپیشه- اوْینامان. اوْینایان. اؤنرلی.

هنرشناس- اؤنرچی. اؤنر تانیش.

هنرمند - اوزمانج. اوزلو. اؤنرلی. اؤنرمن. یارادان.

هنرمند تئاتر - یانسیدار.

هنرمند نقش اول – باش اوْیونچو.

هنرمندانه - اوزلوجا. اؤنرلیجه.

هنرمندی- اوزمانلیق. اؤنرلیک. اؤنرمنلیک.

هنرور- باجاریلی.

هنرهای زیبا - اینجه صنعت. بدیعی صنعت.

هنری- اوزلوقسال. بدیعی. گؤرکن. اؤنه ریش. یارادیق. یاسنی.

پرویز زارع شاهمرسی