زینبیه دمشق؛ در خط مقدم جنگ
آذوح: منطقه زینبیه در حومه جنوبی شهر دمشق، به نمادی خونین از جنگ داخلی سوریه بدل شده است؛ سنیهای جهادی به آن حمله میکنند و در مقابل یک انگیزه مهم برای بسیج گروههای مسلح شیعه است.
خبرگزاری فرانسه در گزارشی مینویسد، این آرامگاه از اماکن مقدس شیعیان است و تا قبل از اوج گرفتن جنگ داخلی سوریه هر ساله دهها هزار نفر از شیعیان جهان به زیارت آن میرفتند. ولی از زمان شروع جنگ داخلی در مرکز نبردهای خونین قرار گرفته است.
طبق آمارهایی که دیدهبان حقوق بشر سوریه منتشر کرده، براثر رشته بمبگذاریهای روز شنبه در منطقه زینبیه که گروه «خلافت اسلامی» مسئولیت آن را برعهده گرفت، ۱۲۰ نفر کشته شده که حداقل ۹۰ نفر آنها غیرنظامی و سایر قربانیان نفرات واحدهای حفاظتی آرامگاه بودند.
آرامگاه زینب در یک محله پرجمعیت در ۱۰ کیلومتری جنوب دمشق واقع شده است. باور شیعیان بر این است که این زيارتگاه در محلی بنا شده که زینب نوه پیامبر اسلام، پس از کشته شدن برادرانش در کربلا، توسط خلیفه سنی وقت در اسارت نگه داشته شد.
با وجود جنگ داخلی، شیعیان لبنان، ایران و عراق کماکان برای زیارت به این آرامگاه میآیند.
این آرامگاه که در سال ۱۹۹۰ بازسازی و مرمت شد، مثل بسیاری از بناهای مذهبی مشابه یک گنبد طلایی و دو مناره دارد و بخش اعظم نمای ساختمان با کاشیهایی که معمولاً به رنگ آبی هستند، تزیین شده است.
این محله همواره یکی از کانونهای اصلی نبرد خونین بین نیروهای دولتی و شورشیان سوریه بوده و در عین حال حفاظت از آن توجیهی است برای مشارکت پیکارجویان شیعه اهل کشورهای دیگر به خصوص عراق و لبنان در جنگ داخلی سوریه که در کنار نیروهای دولتی میجنگند.
از اوایل جنگ داخلی، گروه حزبالله لبنان اعزام نیرو و جنگیدن در کنار ارتش سوریه را به بهانه حفاظت از این آرامگاه توجیه کرده است.
اکثریت جمعیت سوریه را سنی مذهبها تشکیل میدهند ولی در نیم قرن گذشته قدرت در دست اقلیت علوی بوده که شاخهای از مذهب شیعه است.
با طولانی شدن جنگ داخلی سوریه و قدرتگیری گروههای سنی جهادی، شیعیان هدف حملات بیشتری قرار گرفتهاند چون گروههای تندرو جهادی شیعیان را کافر میدانند.
محدوده اطراف آرامگاه زینب به شدت توسط نیروهای امنیتی سوریه محافظت میشود. با احداث پستهای بازرسی متعدد در سراسر این محدوده آنها از نزدیک شدن خودرو به زيارتگاه جلوگیری میکنند. اما با این وجود این محله بارها مورد حمله قرار گرفته است.
روز ۳۱ ژانویه ۲۰۱۶ بر اثر بمبگذاریهایی که گروه «خلافت اسلامی» مسئولیت آن را برعهده گرفت حداقل ۷۰ نفر کشته و دهها نفر زخمی شدند. حدود یک سال قبل در فوریه ۲۰۱۵ بر اثر دو بمبگذاری انتحاری کنار یک پست بازرسی در نزدیکی آرامگاه حداقل چهار نفر کشته شدند.
در همان ماه انفجار در کنار اتوبوس حامل زائران لبنانی که جبهه النصره مسئولیت آن را پذیرفت، ۹ نفر از زائران کشته شدند.
در اکتبر ۲۰۱۲ بر اثر حمله دیگری حداقل ۶ نفر جان خود را از دست دادند. در ژوئن همان سال بر اثر انفجار بمب بخشی از ساختمان آرامگاه آسیب دید.
در سپتامبر ۲۰۰۸ و قبل از شروع جنگ داخلی سوریه نیز بر اثر انفجار بمبی که در یک خودرو کار گذاشته شده بود، ۱۷ نفر در محله اطراف زیارتگاه کشته شدند.