چه کسی آرشیو تلویزیون را فروخت؛ به «من و تو» یا سپاه؟
آذوح: الاهه نجفی
فساد اداری و غارت منابع مالی تلویزیون دولتی جمهوری اسلامی. تسویه حساب رسانهای با مخالفان دولت وارد مرحله تازهای شد. اینبار پای شبکه «من و تو» هم به میان آمد. دعوا اما بر سر دو مستند سپاه است که پیش از برجام در ضدیت با دولت روحانی به نمایش درآمد.
پس از انتشار نامه افشاگرانه امیر تاجیک، مدیرکل شبکه مستند تلویزیون دولتی ایران در پاسخ به انتقادات عزتالله ضرغامی از حذف برخی شبکههای راهاندازی شده در زمان او و بازتاب گسترده این نامه در برخی رسانههای نزدیک به دولت حسن روحانی، گفته میشود که مدیرکل پیشین آرشیو سازمان صدا و سیما، بخشی از آرشیو تلویزیون دولتی ایران را به شبکه تلویزیونی «من و تو» فروخته است. این شخص معمم حجتالاسلام حسین محمدیان نام دارد.
یک حجتالسلام بدنام
«حجتالاسلام» محمدیان ابتدا مدیرعامل انتشارات سروش بود، در زمان احمدینژاد ترقی کرد و به ریاست صدا و سیمای قزوین رسید، اما به زودی عزل شد و عزتالله ضرغامی، در مهر ۱۳۹۲ مدیریت آرشیوها و کتابخانههای صدا و سیما را به او سپرد. از مهر ۱۳۹۲ تا مرداد ۱۳۹۳ دو مستند در ضدیت با حسن روحانی و اکبر هاشمی رفسنجانی ساخته شد: «من روحانی هستم» درباره تزلزل و فرصتطلبی حسن روحانی (گروه شفق، وابسته به سپاه) و «مصاف» (مرکز مستند سفیر، وابسته به سپاه). در این دو مستند از تصاویر آرشیوی طبقهبندی شده و محرمانه صدا و سیما استفاده شده است.
از سوی دیگر، همزمان با این رویدادها دو سال پیش با پخش دو مستند «رضا شاه» و «انقلاب ۵۷» از شبکه تلویزیونی «من و تو» این پرسش در رسانههای داخلی به میان آمده بود که شبکه «من و تو» چگونه به تصاویر آرشیوی با کیفیت مطلوب برای ساخت این دو مستند دسترسی پیدا کرده است؟ این پرسش از این نظر اهمیت داشت که بسیاری از مستندسازان داخلی هم به چنین تصاویری در آرشیو تلویزیون دولتی ایران دسترسی نداشتند.
اکنون باید پرسید که هدف اصلی از انتشار نامه افشاگرانه امیر تاجیک و بازتاب حیرتانگیز آن در رسانهها چیست؟ ضدیت با شبکه «من و تو»؟ افشای فساد و دزدی در زمان ریاست عزتالله ضرغامی؟ یا واکنش به دو مستند یاد شده در ضدیت با دولت حسن روحانی؟
یک نامه افشاگر
امیر تاجیک در نامهاش به عزتالله ضرغامی، بدون آنکه از حسین محمدیان نام ببرد، زاویه تازهای از فساد اداری در تشکیلات رهبری را آشکار کرده است.
او در این نامه از کمک بلاعوض یک میلیارد دلاری دولت محمود احمدینژاد به صدا و سیما، سوءمدیریتها، بدهی کلان «صدها میلیارد تومانی» و ورشکستگی مالی این سازمان و فروش «املاک و زمینهای مرغوب» برای پرداخت دستمزدهای به تعویقافتاده در زمان ریاست عزتالله ضرغامی بر سازمان صدا و سیما خبر میدهد.
آنگاه تاجیک مثالی از سوءمدیریتها و غارتگریهای مالی میآورد: فروش تصاویر آرشیوی به شبکه «من و تو» که عزتالله ضرغامی پیشتر این احتمال را مردود دانسته بود.
مدیرکل شبکه مستند از ضرغامی میپرسد: « [اگر تصاویر آرشیوی به شبکه من و تو فروخته نشده] چرا مدیرکل اسبق آرشیو تا سرحد بازداشت پیش رفت و تنها به دلیل واسطهگری شما بازداشت نشد؟ و چرا دو تن از کارشناسان زیر مجموعه ایشان بازداشت شده، در دادگاه حضور یافتند و محکوم به حبس شدند؟»
عبارت «مدیرکل اسبق آرشیو» که مدام در رسانههای داخلی تکرار میشود، همان حجتالاسلام حسین محمدیان است.
حجتالاسلام حسین محمدیان ابتدا مدیر کل صدا و سیمای قزوین بود، اما با اقداماتی مانند ممنوع التصویر کردن تعدادی از مدیران اجرایی استان، فرماندهان نظامی و انتظامی و قطع همکاری با جمعی از روحانیون قزوین از این سمت برکنار شد و به عنوان مدیر کل آرشیو و کتابخانههای سازمان صدا و سیما منصوب شد. حسین محمدیان در۲۰ آذر ۱۳۹۳ به حکم محمد سرافراز رییس صدا و سیما برکنار شد و سعید انبارلویی بر مسند او تکیه داد.
در دو مستند «من روحانی هستم» و «مصاف» از تصاویر آرشیوی صدا و سیما مربوط به سران نظام در سالهای دهه ۱۳۶۰ و تصاویری از مذاکرات محمد جواد ظریف با محمد البرادعی در کاخ سعدآباد استفاده شده است. این تصاویر در طبقهبندی آرشیو صدا و سیما محرمانه است و دسترسی به آن به سادگی امکانپذیر نیست.
هویت سازندگان مستند «من روحانی هستم» پنهان بود و هویت سازنده آن «معصومه نبوی» نیز هرگز احراز نشد. در مستند «مصاف» اما سپاه خواست حسن روحانی را که گفته بود «با شناسنامه حرف بزنید» اجابت کرد و پنهانکاری را کنار گذاشت. محمد توکلی، تهیهکننده و همچنین محمد رضا تاجدین، نویسنده مستند «مصاف» در برخی گفتوگوهاشان با رسانههای داخلی به صراحت گفته بودند که برای تهیه مستند ضد دولت از تصاویر آرشیوی صدا و سیما استفاده کردهاند.
در زمان ریاست عزتالله ضرغامی بر سازمان صدا و سیما طرحی به اجرا درآمد که به موجب آن فیلمهای مربوط به دوران سلطنت پهلوی، فیلمهای روزهای اول انقلاب و فیلمهایی از سران انقلاب در سالهای دهه ۶۰ فهرستبندی و تجدید سازمان شدند. امیر تاجیک، مدیر کل شبکه مستند به بهانه افشاگری از بحران مالی و فساد اداری در صدا و سیمای ضرغامی/رهبری، به بهانه دو مستندی که از شبکه «من و تو» پخش شد، این پرسش را میخواسته مطرح کند که مخالفان حسن روحانی در تشکیلات وابسته به سپاه و بیت رهبری چگونه به آرشیو تصویری و محرمانه صدا و سیما دسترسی پیدا کردهاند؟ و چرا هنگامی که مسبب این معامله، «حجتالاسلام» حسین محمدیان را میخواستند بازداشت کنند، ضرغامی پا در میانی کرد و او را از مخمصه رهایی داد؟
اختلاف بین دولت و صدا و سیما بعد از «برجام» بالا گرفت. در ماجرای برجام، محمدباقر نوبخت، معاون برنامهریزی و نظارت راهبردی رییسجمهور، تلویزیون دولتی را به تخریب ذهن مردم و آمارسازی متهم کرده بود. ناصر نقویان که در تلویزیون برنامههای اخلاقی دارد، صدا و سیما را به دروغگویی در انتشار خبرها متهم کرده بود و همچنین شجاعی کیاسری، نایب رئیس شورای نظارت بر سازمان صدا و سیما گفته بود که رادیو و تلویزیون دولتی ایران در پوشش خبری برجام ادبیات نیشدار و توهینآمیزی انتخاب کرده است.
به این فهرست میتوان شکایت نهاد ریاست جمهوری از صدا و سیما به خاطر نحوه پوشش خبری سفر حسن روحانی، رییس جمهوری اسلامی به مازندران و شکایت سازمان محیط زیست درباره نحوه پوشش خبری تحصن کارمندان این سازمان را افزود. اکنون پای تلویزیون «من و تو» را در این دعوای قدیمی به میان آوردهاند.