آمادگی ارمنستان برای خروج از چند شهر اشغالشده آذربایجان
آذوح: مقامهای جمهوری آذربایجان تائید کردند که احتمال دارد ارمنستان ۵ شهر از ۷ شهر اشغالی این کشور را بازپس دهد. سخنگوی وزارت خارجه آذربایجان در مصاحبه با دویچه وله گفت، امید به حل مناقشه قرهباغ بیشتر شده است.
حکمت حاجیف سخنگوی وزارت خارجه آذربایجان در گفتوگو با بخش فارسی دویچه وله دیدار اخیر اعضای گروه مینسک (روسیه، آمریکا و فرانسه) و روسای جمهوری آذربایجان و ارمنستان (۱۶ مه/۲۷ اردیبهشت) در وین را مثبت ارزیابی کرد و گفت که این دیدار امیدها را برای حل مرحلهای مناقشه قرهباغ کوهستانی بیشتر کرده است.
به گفته سخنگوی وزارت خارجه آذربایجان در این دیدار تصریح شد که از ماه ژوئن، مذاکرات همه جانبه برای حل مناقشه آغاز میشود و آذربایجان نیز برای گفتوگوهای اصولی همواره آماده است. وی در ادامه تاکید کرد که گروه مینسک به اتفاق موافق است که وضعیت موجود (Status quo) باید تغییر یابد و اصلیترین قدم برای تغییر این وضعیت، آزاد شدن مرحلهای اراضی اشغالی از نیروهای نظامی ارمنستان و حل کامل این مناقشه بصورت مرحله به مرحله است.
وی در پاسخ به سوالی پیرامون استقرار نیروهای حافظ صلح در مناطق آزاد شده گفت: «فعلا موضوع مذاکرات پیرامون آزاد شدن مرحلهای مناطق اشغالی و بازگشت آوارههای جنگی به دیار خود است». این موضوع در مراحل بعدی می تواند مذاکره شود. نزدیک به یک میلیون آواره آذربایجانی از قرهباغ و ۷ منطقه اطراف آن مجبور به ترک خانههای خود شدهاند.
حکمت حاجیف درباره چشمانداز مذاکرات گفت: «اطمینان دارد که اراضی اشغالی آزاد خواهد شد.»
تردید درباره نقش روسیه در حل مناقشه قرهباغ
در همین زمینه "دالغا خاتیناوغلو" مدیر اخبار ایران بخش انگلیسی خبرگزاری "ترند" آذربایجان به دویچه وله میگوید: ارمنستان به غیر از قرهباغ کوهستانی، ۷ منطقه اطراف آن را هم اشغال کرده، به این بهانه که میخواهد منطقه امن برای قرهباغ کوهستانی ایجاد کند.
به گفته این روزنامهنگار آذربایجانی، مذاکرات فعلی بر سر این است که این ۷ منطقه بهصورت مرحلهای آزاد شود. فعلا ۵ منطقه آغاز خواهد شد و مناطق دیگر در مراحل بعدی آزاد میشوند.
درباره نقش روسیه در این مذاکرات خاتیناوغلو میگوید که این کشور ظاهرا مایل است تنها نیروهای خود را تحت عنوان نیروهای حافظ صلح در این مناطق مستقر کند و به همین خاطر وعدههایی میدهد.
به گفته خاتین اوغلو روسیه پس از درگیریهای شدید ماه گذشته میان آذربیاجان و ارمنستان، از آذربایجان خواسته بود که به عضویت "اتحادیه گمرکی یوروآسیا" و "اتحادیه اقتصادی یوروآسیا" درآید. به گفته او، روسیه با این پیش شرطها و وعدهها بعید است نقشی سازنده در حل مناقشه قرهباغ داشته باشد.
به گفته این روزنامهنگار ساکن باکو، در این مناقشه باید قدرتهای جهانی نقش سازنده داشته باشند و کلید این مناقشه باید در دست خود دو کشور درگیر در مناقشه باشد.
توافق ۹۵ درصدی آذربایجان و ارمنستان
بعد از نشست روسای جمهور ارمنستان و آذربایجان در وین منابع خبری روسیه و آذربایجان از برخی تحولات جدید در مناقشه قرهباغ گزارش دادند.
بخش آذریزبان خبرگزاری روسی"اینترفاکس" نوشت، سرژ سرکیسیان، رئیس جمهور ارمنستان بعد از نشست وین در گفتوگو با خبرنگاران در هواپیما تائید کرد که ارمنیها ۸۰۰ هکتار از زمین خود را از دست دادهاند.
به گفته سرکیسیان این اراضی به لحاظ استراتژیک اهمیتی ندارد و فقط به لحاظ روانی برای آذربایجان میتواند مهم باشد. مقامهای آذربایجان میگویند در درگیریهای ماه آوریل دو هزار هکتار از اراضی اشغالی خود را از نیروهای ارمنی بازپس گرفتهاند.
سرگی مارکوف، رئیس انستیتوی مطالعات سیاسی روسیه هم تائید کرده است بر اساس "طرح غازان" پنج شهر از ۷ شهر آذربایجان تا پایان سال جاری میلادی برگردانده میشود. بر اساس این برنامه مناطق اشغالشده آذربایجان بهصورت مرحله به مرحله به این کشور برگردانده میشود و بر سر وضعیت خود قرهباغ نیز در مرحله پایانی صحبت خوهد شد.
به گفته ئیس انستیتوی مطالعات سیاسی روسیه، ۹۵ درصد طرفین آذری و ارمنی با طرح غازان موافق هستند.
دیمتری پسکوف، سخنگوی ولادیمیر پوتین هم ۱۷ مه اعلام کرد که بلافاصله پس از نشست وین، پوتین اجلاس شورای امنیت روسیه را فراخواند و درارتباط با مناقشه قرهباغ تشکیل جلسه داد.