ترامپ، جهان و اشتباهات ممکن
آذوح: نادر صدیقی
هیلاری کلینتون، کاندیدای پیشتاز دموکرات برای کسب جانشینی باراک اوباما، گفته است که انتخاب دونالد ترامپ به مقام ریاست جمهوری آمریکا، یک اشتباه تاریخی خواهد بود. او تأکید کرده که آقای ترامپ کسی است که هرگز نباید کُدهای مربوط به سلاح‌های اتمی آمریکا را در اختیار داشته باشد.
شنیدن این نکته از زبان هیلاری کلینتون باین معناست که نزدیک شدن آقای ترامپ به کاخ سفید، به مثابه استقبال از یک فاجعه کلان خواهد بود. با این سخنان، در مبارزات انتخابات ریاست جمهوری آمریکا، جبهه تازه‌ای گشوده شد و این پرسش که آیا می‌توان به دونالد ترامپ به عنوان رهبر جهان آزاد اعتماد کرد؟
خانم کلینتون پاسخ مثبت به این پرسش را بسیار تردیدآمیز و حتی بسیار خطرناک می‌داند و می‌گوید که: «اندیشه‌های کاندیدای جمهوریخواه نامتجانس و مجموعه‌ای از مطالب عجیب و غریب همراه با دشمنی‌های شخصی و دروغ‌های آشکار است».
کاندیدای پیشتاز حزب دموکرات در همین حال خود را نسبت به میلیاردر به گفته او «دمدمی مزاج» فردی قاطع و جایگزینی هوشمند و هشیار معرفی می‌کند.
هیلاری کلینتون در سخنرانی پنجشنبه شب خود در شهر ساحلی سن‌دیه‌گو در جنوب کالیفرنیا خطاب به جمع قابل توجهی از طرفداران حزبی و تعدادی از فرماندهان نظامی، دونالد ترامپ را فردی ناشایست برای مقامی توصیف کرد که نیازمند داشتن دانش کافی، ثبات اخلاقی وپذیرش مسئولیت‌های سنگین است.
نشریه پولیتیکو چاپ واشینگتن این گفته‌ها را لفاظی سیاسی مقتدرانه توصیف کرده و در تحلیلی گفته است که بی‌تردید توانایی‌های سیاسی ترامپ ناشناخته‌اند ممکن است که او یک افراطی برهم زننده نظم موجود باشد، ولی پرسش اصلی و مهم این است که: ریاست جمهوری دونالد ترامپ چه خطرهای جهانی را در پی خواهد داشت؟
پولیتیکو اضافه می‌کند که کمپین ترامپ تا کنون چندین پرسش نگران‌کننده را موجب شده، از جمله این پرسش‌ها:
* آیا او نیروی زمینی را برای نبرد با گروه حکومت اسلامی «داعش» گسیل خواهد داشت؟
* آیا به مقابله با ولادیمیر پوتین [رئیس‌جمهور روسیه] برخواهد خاست و یا او را [در اجرای سیاست‌هایش] آزاد خواهد گذاشت؟
* تحریم مکزیک و یا ژاپن چطور؟
* آیا جزایر مصنوعی چینی‌ها را در دریای جنوبی چین بمباران خواهد کرد و به جنگ تجاری با این کشور دست خواهد زد؟
* آیا به ایران و یا کره شمالی حمله نظامی خواهد کرد؟
* آیا پیمان‌های تجاری و توافقنامه‌های بازرگانی موجود را ملغی خواهد ساخت؟
* آیا در صورت عدم توانایی پرداخت بیشتر توسط سایر اعضای ناتو، ایالات متحده را از این سازمان دفاعی خارج خواهد کرد؟
* آیا بدهی‌های مالی آمریکا را به عنوان اهرمی در گفت‌وگوها به کار خواهد برد؟
* و هر یک از این پرسش‌ها در صورتی که از قوه به فعل در آیند چه خطرهایی را متوجه آمریکائیان خواهند کرد؟
ایان برمر، نویسنده این مقاله، پس از برشمردن موارد و نمونه‌هایی می‌گوید که شعار «آمریکا نخست» را نخستین بار او و همکارانش در بهار گذشته و به هنگام تدوین و انتشار مطلبی در بررسی دیدگاه‌های جهانی دونالد ترامپ به کار بردند و آقای ترامپ بی‌درنگ آن را به عاریت گرفت و برای توجیه و تشریح سیات خارجی خود، دو دستی به آن چسبیده است.
به گفته آقای برمر، ترامپ به توانایی‌های خود در امر مذاکره می‌بالد و می‌خواهد به مالیات‌دهندگان آمریکایی و دولت‌های دیگر نشان دهد که او فرد بی‌شعور و ساده‌انگاری نیست و ایدئولوژی، راهنمای او نخواهد بود ولی نکته اینجاست که بنظر می‌رسد که او به طور کلی فاقد ایدئولوژی است و بر اساس احساسش عمل می‌کند؛ استراتژیستی که حاصل جمع عملکردش مساوی صفر است؛ خلاصه کلام او یک تاجر است.
نویسنده پولیتیکو ابراز عقیده می‌کند که آقای ترامپ در مقام رئیس‌جمهور آمریکا این چنین دیدگاهی نخواهد داشت که آمریکا به عنوان تنها ابرقدرت جهان می‌تواند بخشنده باشد. او مسئولیت ویژه‌ای برای سخاوتمند بودن احساس نمی‌کند و حتی بردبار هم نیست. در رتبه نخست بودن به مفهوم پیروزمند بودن است، یعنی باید بی‌مانند بود و باهوش‌ترین.
مقاله این نشریه ویژه پایتخت آمریکا، به پنج خطر بزرگ دولت احتمالی ترامپ پرداخته و می‌گوید که به رغم آنکه همه رئیسان جمهور برای مدیریت آینده خود برنامه‌ریزی می‌کنند ولی جملگی آنها با توفان‌هایی دست به گریبان می‌شوند که انتظارش را نداشتند.
برای بیل کلینتون جنگ یوگسلاوی بود، جورج دابلیو بوش فاجعه یازدهم سپتامبر ۲۰۰۱ [میلادی] را داشت و برای اوباما هم بهار عربی، جنگ داخلی سوریه و بحران اوکراین مسئله‌ساز شد.
برای ترامپ بزرگترین ریسک، از شیوه مدیریت او برای مقابله با بحران‌هایی که هیچکس انتظار بروزشان را ندارد، ناشی خواهد شد، این بحران‌ها چه از جانب چین و کره شمالی باشد و یا از طرف پوتین و یا حمله‌های سایبری و تروریستی و یا چیزی دیگر.
و اما در مورد ایران:
پولیتیکو با طرح این پرسش که «آیا ترامپ ایران را برای جنگ تحریک خواهد کرد» یاآور می‌شود که او در ماه آوریل (فروردین ماه گذشته) در اجلاس سالانه سازمان ایپک، قدرتمندترین لابی یهودیان آمریکایی طرفدار اسرائیل گفت که: «اولویت درجه اول من، از بین بردن توافق فاجعه بار اتمی با ایران خواهد بود».
چنین وعده‌ای البته اعتبار بیشتری می‌یافت اگر در تضاد با گفته‌های دیگر او نمی‌بود و اگر بعضی قول‌های محکم خود را هم تغییر نمی‌داد.
انتقاد از ایران به او فرصت می‌دهد تا اوباما را مورد حمله قرار دهد و همین طور هیلاری کلینتون را به عنوان کسی که در مراحل نخست گفت‌وگوهای اتمی با رئیس‌جمهور آمریکا همکاری داشت، ولی هنگامی که او در خارج از مجلس ایپک قرار دارد، ایران در فهرست دشمنان برجسته‌ای که وی در پی منزوی کردن آنهاست، دیده نمی‌شود.
از سوی دیگر هیلاری کلینتون در مقام کاندیدای پیشتاز حزب دموکرات برای رقابت با دونالد ترامپ، شامگاه پنجشنبه سیزدهم خرداد ماه در جنوب کالیفرنیا، ضمن برشمردن رئوس مهم سیاست خود از توافق هسته‌ای با ایران دفاع کرد و گفت: «جهان باید درک کند که ایالات متحده برای جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای، به اقدامات قاطعانه و در صورت لزوم به استفاده از نیروهای نظامی دست خواهد زد».
هیلاری کلینتون افزود که: «امنیت اسرائیل به هیچوجه قابل گفت‌وگو نیست و علاوه براین، آمریکا برای دفاع از متحدان نزیدک خود در منطقه [خاورمیانه] تعهدی اخلاقی دارد».
خبرگزاری اسوشیتدپرس در تحلیلی گفته است که سخنان هیلاری کلینتون در شهر سن‌دیه‌گو، نمایشگر اعتماد به نفس و توانایی و کارآیی او بود، ولی در ماه‌های آینده او باید خود را برای پاسخ به پرسش‌های سخت و حمله‌های گزنده دونالد ترامپ آماده کند.
کاندیدای جمهوریخواه پنجشنبه شب، در پی حمله‌های رقیب دموکرات بی‌درنگ به حمله‌های متقابل دست زد و سخنان او را تأثرآور و آلوده به احساسات توصیف کرد.
آقای ترامپ گفت: «تماشای هیلاری بر پرده تلویزیون بسیار اندوه‌بار بود. سخنرانی او نه عرضه سیاست خارجی که یک نطق سیاسی بود».
کاندیدای جمهوریخواه با استهزا اضافه کرد: «سخنرانی هیلاری، مانند یک داروی خواب‌آور بود و بیداری بعد از آن بسیار دشوار می‌نمود. او می‌تواند با فروش این دارو ثروت بیشتری به دست آورد».
اسوشیتدپرس گفته است که بسیاری از جمهوریخواهان پس از سخنرانی هیلاری کلینتون، سکوت پیشه کرده‌اند و حتی تعدادی از آنها کاندیدای احتمالی حزب دموکرات برای ریاست جمهوری را تحسین کرده‌اند، ولی این تازه آغاز راه است و هیلاری کلینتون هم با چالش دیگری دست به گریبان خواهد بود.
