آیا تراختور برای ملت آزربایجان به یک ایدئولوژی تبدیل شده است؟- صمد حسن پور یامچی

با نگاهی ساده به زمان تشکیل تیم تراختور تا الان در می یابیم که نوع برخورد و مدیریت دولت با این تیم ورزشی متفاوت بوده و آن ارتباط مستقیمی با وضعیت مملکت و آزربایجان داشته است.

با افزایش میزان بیداری و خواسته های به حق ملت آزربایجان  و سوق دادن این مطالبات به حق به میادین ورزشی ،میزان مدیریت و سازماندهی تیم های ورزشی آزربایجانی از طرف دولت بیش تر و بیشتر شد. تا اینکه این تیم ها مثل بیشتر تیم های ورزشی و یا کلا نهادهای غیر ورزشی  اعم از فرهنگی و اقتصادی و اجتماعی به دست نهاد های نظامی افتاد. تیم از حالت بومی گرایی خارج شد. اکثر سالها بازیکنان ، مربیان و سر مربیان  یا خارجی بودند و یا غیر آزربایجانی بودند و این از نظر ورزشی ضربه ی بزرگی به استعدادهای ورزشی آزربایجانی وارد کرده و می کند.

در دهه های شصت و هفتاد  تماشاگران تیم به اندازه ای استادیوم  باغشمال بود و اکثر تماشاگران  فوتبالی را شامل می شد.و در آن زمان خواسته های فرهنگی و سیاسی ملت آزربایجان در دانشگاهها ، انتخابات و مراسمات مختلف  مانند مراسم سالگرد ستارخان و قلعه بابک و غیره... به گوش می رسید.اما در اواخر دهه ی هفتاد و در دهه ی هشتاد با توجه به اینکه محدودیتهای زیادی برای فعالین آزربایجانی بوجود آمد و وضعیت سیاسی مملکت بسته تر شد . فضای دانشگاه با توجه به دستگیریهای فراوان و تعطیلی نشریات امنیتی شده  و جلوی مراسمات فرهنگی گرفته شد و به خاطر موج روز افزون بیداری مردم آزربایجان از سیاست فوتبال برای مشغول کردن استفاده شد و با انتقال بازیهای فوتبال از باغشمال به ورزشگاه سهند از هرگونه اغتشاش و آشوب در داخل شهر گرفته شد. تجربه بسیاری از کشورهای مثل کشور ما برای مقامات دولتی این را نشان میداد که با استفاده از این سلاح  میتوان انرژی  این جریان را در استادیومها گرفت و گرنه این پتانسیل پر قدرت انرژی خود را در داخل شهر ها و دانشگاها تخلیه خواهد کرد . به همین علت با حساس کردن کردن بازیهای تیم تراختور و با استفاده از بازیکنن و مربیان پر حاشیه جذابیت بازیهای تراختور را بیشتر کردند و تماشاگران را بیشتر سرگرم کردند. آوردن مربیانی مانند کمال وند ، قلعه نوعی.خطیبی و اولیویرا و بازیکنانی مانند جاسم کرار و علی کریمی  تیموریان  نمونه ای از مدیریت تیم برای جذب تماشاگران بود. در اوایل بازیهای تراختور شعارهایی که توسط تماشاگران سر داده میشد اکثرا غیر ورزشی  و غیر فوتبالی بود  اما در این اواخر باامنیتی کردن فضا و دستگیریهای فراوان کمتر شعار غیر ورزشی به گوش می رسد. حال دیگر بازیهای تراختورتوسط مدیران غیر ورزشی اش برنامه ریزی میشود و تماشاگران نیز تقریبا کنترل شده اند. دیگر برای اکثر آزربایجانی ها تراختور به یک دغدغه و خواسته بزرگ تبدیل شده هر سال فقط از پایمال شدن حق تراختور حرف زده می شود. خشک شدن دریاچه اورمیه ، استخراج منابع و معادن آزربایجان تبعیض و عدم تخصیص بودجه های کلان ملی  به آزربایجان.

تبعیض های مختلف فرهنگی واقتصادی و هم چنین دستگیریهای متعدد در ین سالها تقریبا در سایه ی بازیهای تراختور کم رنگ شده فضاهای مجازی مملو از افرادی هستند ک خود را فعال مدنی آزربایجان  قلمداد کرده و اکثر فعالیتهایشان در مورد تراختور خلاصه شده در هنگام باخت تراختور همه شان داد و فریاد می کنند که انگار نه انگار که ظلم دیگری غیر از این به ملت آزربایجان وارد نمی شود

در فصل 94-93 در بازی آخر دیگر مساله تراختور به مقامات بالای سیاسی  کشور رسید. دیگر خواسته اصلی ملت آزربایجان  تراختور بود وبس.  نشان دادن کارت قرمز به رئیس جمهور صرفا  به خاطر تراختور بود . در این میان بعضی از تئوریسینهای کافه نشین نیز به ارائه کارت زرد تمایل داشتند!!!!!!!!!

 در ضمن یکی از نقاط ضعف تماشاگران تراختور این است که بر خلاف مدیران تراختورکاملا غیر منسجم نشان می دهند. وجودشعارهایهای متعدد ومتفاوت وباز کردن پلاکاردهای متعدد ،عدم تبلیغات منسجم  و هماهنگ و غیره ( به عنوان مثال فقط در طرز نوشتن تراختور هم عربی و هم لاتین شاید می توان دهها نوع تراختور مشاهده کرد.  )ما ناخواسته و با سیاست  در مدت چند سال  اوج تراختور توسط مدیران دولتی این تیم از یک تیم فوتبال برای فرد یک ایدئولوژی درست کرده ایم .با برد تراختور به حق مان میرسیم و با باخت آن حق مان پایمال میشود. در در و دیوار شهرها و حتی روستاهای دور افتاده و در پشت شیشه ماشینها همه جا پر شده از کلمه تراختور و نشانی از آزربایجان دیده نمی شود . افرادی که در موقع پایمال شدن حق تراختور با انتقاد از داور  و بازیکن و مدیر و مربی ، چنان سرو صدا میکنند که گویا حقوق انسانی پایمال شده . نه برادرو خواهر آزربایجانی حقوق بشر و انسانی تو ناخواسته در سایه ی تراختور  قرار گرفته و توباید بیدار شده و به تراختوردر حدیک تیم ورزشی نگاه کنی و نه به عنوان آرمان آزربایجان.

Share/Save/Bookmark