دويغو ( احساس)- معصومه قربانى

كئچن لرده فيتيله برنامه سينه اَل وئرن  اعتراض لار سيراسيندا  يولداش لارين بيرى يولداشجا پايلاشديغيم بير فيس بوك استاتوسوندا مندن  بير تنقيد ائله دير! تنقيد بونان عيبارتى دير كى من فيس بوك دا چاليشريرام قالار يا جدى مطلب لر پايلاشام، نده ن پس ايندى دويغولانيب و دويغوسال بير يازى يا استاتوس پايلاشميشام؟ البته حورمتلى يولداشيم آچيقلاميشدى كى بو گونلر هاميميز باسقى  آلتيندا دويغولانيب و بويله بير شى لر نورمال دير، اما اوزوموزه حاكيم اولوب و دويغولانماماغيميزى توصيه ائتميشدى! اصلينده من دوستلارين تنقيدلرين ائشيديب و بو تنقيدلرين اساسيندا اوز رفتارلاريمى ايصلاح ائله ميشم. بو تنقيده بير عزيز يولداش دان گلديغى ايچون ده من داها شبهه ده ياشاديم و بو قونو اوستونده گونلر بويو دونوشندوم.

يازار و دويغونون نه ايليشگيسى اولا بيلر؟ بير يازار نه قدر اوز دويغولارين يازيلاريندا ديخالت وئره بيلر؟ بو سؤالا نه جور جواب وئرمَكده البته چتينليخ چكه بيله ريخ. اما بير يازار باخمياراق كى سياسى يا كولتورل ساحه سينده يازير اما او هر شى دن اول بير اينسان دير. ايندى بير اينسان دويغولارينان نه ايش گورمه ليدير؟ بلكه بيزيم آتا كار يا مردسالارى سنت ده  بير اينسان موحكم دايانمالى دير و هئچ زامان دويغوسال اولماماليدير. بو بيزيم سنت و كيچميشدير، او اينسان لارى سئوميشيخ كى اونلار هر زامان موحكم  و إيراده لى اولوبلار. مثلاً بيزيم سنت ده كيشى دويغولانيب آغلاسا اوزامان اونا دئيلر كى فلان كيشى اوچ ميثقال دا آروادان اسكيك دير. آغلاماق و دويغولانماق قادينلارين رفتارى و حيله سى اولاراق تثبيت اولونور و توپلوم دا دويغوسال اينسانلارى سئويرسه ك ده اما اونلارى گوجسوز بيريسىى بيليب و اولگو توتماريق و زامان زامان بلكه آرخادا اونلارى مسخره يه قويوب گولريك. بو بيزيم كوتلوى پيسخولوژيميزدير كى كئچميش تاريخدن بيزه ميراث قاليب. مثلاً باخساق كئچميش قهرمان لاريميزا كى اونلارى رسم ائله مك دن ديريلديرمگه چاليشيريخ. اونلارى بيغلى، ساققالى و هيبت لى تصويره چكيريخ كى دويغولارينا هر زامان ظفر قازانيب لار و يا اونلار دويغولارين قوربانليق وئرمك له قهرمانليخ مقامينا نائل اولوبلار. او حالدا كى بير آيرى باخيمنان اونلار دويغولارى جوشدوق لارى ايچون چئويره لريندن تمايز قازانيب و فرقلى ياشام طرزى ياشاماق دان قهرمانليخ مقامينا نائل اولوب لار. بلكه بو فاكت اولاراق  بير درين آراشديرمايا احتياجى وار و من بوگون اوز دوشوندوكلريمى و دويغودان ائتكيله نن تجربه مى پايلاشماق ايستيرم. اولسون كى بو بارده تجربه و علمى اولان يولداشلار داها  كَسَر يازى يازارلار.

اما من اوز تنهاليغيم دا دوشونورم كى من نه بير قادين يا بير ائركك، بلكه اونان اوستون بير اينسان اولاراق دويغولانا بيلرم؟ و يا بو دويغولارى يازديغيم يازى دا ديخالت وئره بيلرم؟ دوشونورم كى نه اولاردى منيم قَلميمده او قدر گوج اولاردى كى بير آخشام بير آتا مجبور يوخسولوق دان ائوه اَلى بوش دوندوغونده، گوزو كوچوك اوشاقينا ساتاشيب و اوشاق اونان شيرين ديلي له سوراندا: آتا بو آخشام منه نه آليبسان؟ من دوشونورم او آنى تصويره چكه بيلم، او لحظه كى بير آتا اولادى قارشى سيندا اوزون چاره سيز حيس ائلير! او زامان او آتانين نه دويغو ياشاديغين قلم نن تصويره چكمك ايستيرم، او آنى شعره چئويرمك ايستيرم. او آن و او لحظه و او نئچه ثانيه دير كى اونون اوستونده، مين صحفه يازى و اون ايل دايانماق ايستيرم! اورگيم دولور و گوزلريمدن بير قطره ياش گلير و ايچريدن اوز گوجسوزلويومه بير آه چكيب و آياغا قالخيب قدم آتاراق تكرار دوشونورم كى نجور يازيم بير آتا و آنانين دويغوسون او زامان كى اونلارين اولادلارى آغير خسته لنيب و اونلارين پولو يوخدور كى اونو حكيم لر دئديغى تداوى يه باشلاسينلار، او آنى و او لحضه نى يازماق ايستيرم كى اوشاق اونلارين گوزلرينين قاباغيندا شمع گيبى اَريرير و اونلار غرور لارين سينديراراق هر كسه آغيز آچيرلار اولادلارينين تداوى سى ايچون و هر كس باشين آشاغى يا سالير و يوخ جوابى وئير! او آتا و آنانين دويغوسون و احساسين يازماق لازيم، او زامان كى اونلار هر كس دن اوميدلرين كسيرلر، اوزامان كى اوزلرين اونومدولموش حيس ائديرلر، او زامان كى اينانيرلار اينسان اينسانين قوردودور، او زامان كى اونلار اوزلريندن اوتانيرلار، او زامان كى اوشاغين گوزونه باخماقا جرات و جسارت ائليه ميرلر! او زامان كى حتى صاباح يوخودان قارخيديقلاريندا  اَل- اوزلرين يوياندا آيينه باخاميرلار.  بو ثانيه لردن ترژادى تصويره چكمك لازيم، اينسان لارين عجزلريندن و آغري لاريندان. دوستلار بو گونلر من بيراز باشاريرسيزام، بونا دا كلمه تاپاميرام، بونودا باشارميرام. اورگيم توتولسا دا گوزلريمدن ياش گلمير ساده جه اوتوروب گئجه نين تنهاليغيندا اولدوزلارا جومورام. تكرار دوشونورم بير اينسانى، مثلاً بير تورك اينسانى ايراندا! او زامان كى اونو ايش يئرينده، كيلاسدا يا دوستلار جمعينده هر گون مسخره يه قويوب گولورلر! او زامان كى اونو هر گون اينكار ائليرلر، او زامان كى او مسخره و كوچولمك قورخوسوندان هر زامان ييغينتى دان و جمع دن  قاچير! او زامان كى او اوزون اينسان حساب ائده بيلمير، او زامان كى اوتانديغيندان اوزوده اوزونه گولور، او زامان كى بونو باشدان كئچيرمك ايچون اوزوده اوزونو اينكار ائلير. او كوچولدوغو لحظه لر منه اونملى دير! اينسان اينسان اولدوغونا گوره كوچولمك ايسته مز، اما او اينسانى كوچولدوغو نده، اونون سينديغى آنين يازماق ايستيرم. او سيناندا نه دوشونور؟ او سينان دا  قورو آغاج كيمى سينير يا شيشه گيبى؟ اصلاً او سينان سونرا اونون سينيخ پارچالارين بير-بيرينه ياپيشديرماق اولارمى؟ بو احساس و دويغولارى يازماق ايچون دويغولانماق گركدير! يا مثلاً بير خانيم تجاوزا معروض قالاديغى زامان، او زامان كى هر شى و هر كس دن گيزلنمك ايستير، او زامان كى حتى اوزوده گيزلى بير سيرهَ چئوريلمك ايستير و حتى خاطيره لردن محو اولماق ايستير! او آنى يازماق لازيم دير! او آن كى بير ائركك ايكينجى سئوگيلى يا خانيم لا ائوله نير! او زامان او قادينين دويغوسون يازماق گره ك دير، بير اينسان نجور اولور كى اوزونده ن اوتانير! مثلا اوزگه سيندن اوتاناندا اونلاردان گيزله نيرسن يا اوزاقلارا كوچورسن! اما اينسان اوزونده ن اوتاناندا نه ايش گورَر؟ منيم ايلگيمى چكن بيران و ثانيه ليخ دويغولارى تصويره چكمك دير، هر زامان دوشونورم كى بير ائركك، حيات يولداشينين باشقا سئوگيلى توتدوغوندان خبردار اولاندا نه دويغو ياشيير؟ اصلا بير غرورسوز بير اينسان نه دوشونور؟ نجور ياتير؟ يوخودا نه لر گورور؟ و صاباح لارى يوخودان آييىلديغيندا نه آرزو ائلئير؟ يا اؤلومه محكوم اولان بير محبوس، دار آغاجينين آلتيندا حوكمونون اوخوندوغو ايكى دقيقه ده نجور اينتظار چكير؟ او ايكى دقيقه ده  گوزلرين يومور و دوشونور كئچميشينى و سئوديخلرينى و يا گوزلرين آچير اولدوزلارا دويونجاخ باخماق ايستير و اگر گوزلرين آچيرسا و جلادا باخماق ايستيرسه او سون آن اونون دويغوسون تصويره چكمك گره ك دير!

هر اَزيلن- هر اينكار اولونان- هر تحقير اولونان- هر عاج و هر بير سيتم كش اينسان دويغويا و احساسا ماليك دير. اونون گئنل حالدا اوزل اولاراق كوتلوى بير توپلوما عائد اولسادا اما اوزل حالدا هر اينسان اوزل بير دويغويا ماليك دير. او دويغولارى، او آن لارى و او ثانيه لرى يازماق گره ك دير! حتى اوتانماماق گره ك دير، او عزيز جانلارين دويغولارين درك ائتمك گره ك دير! حياتيميز گونو گوندن  ماشين لاشير. عاجللار، تحقير اولونان لار، اينكار اولونان لار و ازيلن لر، نت و تلويزيون گوجوله او قدر تيكرارلاشير كى سونوندا بو فلاكتلر گوزلريميزه نورمال گورونور. اما هر بير تك جانين دويغوسون دويماخ لازيم. هر كس فرقلى بير دويغويا ماليك دير، دويغوسوز  بير توپلوم اؤلموش و بير پارچا داشا چونموش بير كوتلوى  توپلوم دور كى او بيتكيسل( نباتى) بير حيات ياشايير! دويغوسوزدوخ بير توپلوم دا يايقين اولورسا يا كوتلوى اولاراخ اينتحار ائلرلر و يا كوتلوى اولاراق جينايت ائلرلر!

دويغولو اولماق هاساد دئيل دوستلار! دويغولو اولماق گوردوغون گونده ليخ آغرى و كدرلرى اِحساس ائلييب آغلاماق و گونده ليخ موتلولوق لاردان موتلو اولماق دير، دويغولو اولماق اينسان اولماق دير! اوز كيمليغيندن اوتانماماق دير، معروض قالديغين ظولوم و حاقسيزليخ لارا عصيان ائله مك دير! درد و كدرين پايلاشاميان بير اينسان يا توپولوم عاصى اولا بيلمز، آزاد اولماق ايچون دويغولارى پايلاشماق گره ك دير! دويغولانماق هر آن آزادليغى خيال دا دا اولسا تصوور  ائلمك دير و خيالدا دا اولسا اونان نشه دويماق دير! دويغولو اولماق قيفيلانديغين زنجيرلرى قيرماخ ايستمك دير.

حيات و ياشام دويغودا خولاصه اولور دوستلار و قالان هاميسى حيكايه! دوستلار من شاعير، يازار و يا رسّام اولسايديم نه فقط سئوگى و آيريليق، كى اونان اوسته دويغو يازارى و يا رسامى اولماق ايسترديم! بو دويغولو آنلارى تصويره چكه بيلمه ديغيم ايچون اؤزگونم، اما اومارام كى بيليرسيز بعضى بير شى لرى تصويره چكمك چتين دير، اومارام كى منيم گوجسوزلوغومو بو قونودا باغيشلاياسيز. اما بيليرم كى آنلاييرسيز نه دئمك ايسته ديغيمى! 

Share/Save/Bookmark